Snel naar

De unieke sneeuwsituatie en mogelijke sneeuwjacht van 31 maart en 1 april 2022

Extreem weer, Lage Landen

We beleven een zeldzame en mogelijk zelfs unieke winterse situatie zo al bijna halverwege het meteorologische voorjaar! Vooral afgelopen nacht en vanmorgen maar -verrassend genoeg- ook midden op de dag al een voorproefje van wat vanavond en vannacht gaat komen. Dank voor het delen van foto’s en waarnemingen! Behalve natuurlijk leuk helpt dat ook de verwachtingen te verbeteren. Op deze foto (Twello, vanmorgen) zien we bijvoorbeeld al veel. In de bodem nog veel warmte; daar blijft de sneeuw (nog) niet makkelijk liggen. Op de dunne objecten zonder die bodem en/of opgeslagen warmte zoals de tafel, vegetatie, speeltoestellen (waarbij kleur en soort materiaal ook nog wat effect zullen hebben) en de (goed geïsoleerde) daken aan de overkant gaat dat een stuk makkelijker.

Niet de enige en misschien ook niet de meest extreme sneeuwlaag maar wél de eerste, met vooral de snelste accumulatie, zagen we aan het eind van afgelopen nacht op de hogere delen (dit is Elspeet; Veluwe).

En toch ook in Veenendaal. Als het maar intensief genoeg is. Dat het in / aan het eind van de nacht was: te verwachten. Niet alleen door a. de afkoeling door de neerslag en b. de laagste luchttemperaturen. De grootste factor is -ondanks de bewolking- de zonnestraling! Het KNMI benoemt dat -feitelijk wat te ingewikkeld- met de diffuse straling. Daaronder valt in theorie alle straling die niet rechtstreeks en ongehinderd van de zon komt. Dus bijvoorbeeld de door de bewolking (heen) verstrooide zonnestraling maar ook gereflecteerde straling; dat kan door bewolking zijn maar ook alle atmosferische gassen. Het valt eenvoudiger uit te leggen mijns inziens: in deze tijd van het jaar is de zon(nestraling) al zo sterk dat die, zelfs door de bewolking heen en zelfs bij temperaturen onder nul van grote invloed is op de sneeuwsmelt. Verder spreekt het dan voor zich: tussen zonsopkomst en zonsondergang is dat effect aanwezig. Dat is mooi; de meeste sneeuw gaat vanavond en vannacht vallen zullen we zo in de verwachting zien.

Toch ook middag op de dag al fraaie aangezichten. Hier in het uiterste noordoosten, net na het middaguur. Bovendien zal de lucht en bodem daar langzaamaan al koud genoeg zijn voor droge sneeuw die blijft liggen.

Maar ook in het Limburgse vanmorgen al feest. Hier deed de neerslagafkoeling een sterk staaltje. De -in eerste instantie- smeltende en/of natte sneeuw doet middels dat proces op twee manieren zijn werk: de daarbij vrijkomende smeltwarmte wordt onttrokken aan zowel de lucht (zelfs als het aan de grond regent; dan in beginsel in de hogere luchtlagen) als de bodem. Als het maar intensief genoeg is en lang genoeg aanhoudt zal de temperatuur op zeker moment tot het vriespunt dalen!

Bron: Weerplaza

Hier kunnen we dat neerslageffect mooi zien. In Groningen / Eelde was die enige tijd intens genoeg om droge sneeuw te doen laten vallen tot aan de grond. Met het afnemen ervan toch nog wat effect van de zon: de temperatuur liep weer iets op. Overigens zien we landelijk al een ingezette daling van temperatuur. Deels is ook dat neerslagafkoeling maar deels ook de transportkou vanuit het noordoosten.

Hoeveel sneeuw gaat er vallen en hoeveel blijft er liggen? En wanneer gaat de (meeste) sneeuw vallen en waar? Met betrekking tot het eerste deel: dat zijn twee totaal verschillende dingen. Hoeveel er gaat vallen valt nog wel redelijk goed te verwachten; hoeveel er blijft liggen niet. Laten we eerst kijken naar de berekende hoeveelheden die gaan vallen. Ik gebruik de 3 modellen waar ik het meeste ervaring mee en vertrouwen in heb. Bewust pak ik de kaarten tot en met zaterdagochtend om ook geheel België mee te nemen. In Nederland en het westen van Vlaanderen zal het morgenochtend vroeg wel met het meeste gedaan zijn. Hier het ECMWF model. Zoek je plekje! We zien dat de noordwestelijke helft waarschijnlijk het meeste zal krijgen. En uiteraard de hogere delen zoals de Ardennen, Eifel en het Sauerland.

Het heeft enige voordelen om dezelfde type kaartjes te gebruiken ter vergelijk dus daarom pak ik ook voor het GFS-model de kaartjes van Wetteronline. Helaas heeft dat voor het GFS geen geacumuleerde sneewkaarten dus moet dat zo; totale hoeveelheid neerslag. Weliswaar valt (in aanvang) niet alles in deze berekening als sneeuw maar met de factor 1,1 regen —> sneeuw die er op zit komt het weer aardig overeen. Landelijk iets meer dus in deze berekening.

En dit geeft (de beste versie van) ICON. Vergelijkbaar met het ECMWF dan weer.

Dan het tijdspad! Een prognose, aan de hand van dezelfde drie modellen. Tijden van de kaartjes (met aantal cm sneeuwval per drie uur) in UTC; tel daar dus twee uur bij op. Hier het ECMWF.

Het GFS.

En het ICON. Merk op dat het gebied met de grootste intensiteiten zich aan de noordwestkant van de lagedrukkern bevindt en zich daar “retrograad” om heen krult. Die zullen dan grofweg rond 7 cm / 3 uur liggen; ronduit spectaculair. Bedenk overigens dat de eerste centimeters NIET zullen blijven liggen. En dé tip: de fraaiste omstandigheden zullen zich dus in de nanacht, tot zonsopkomst voordoen. Door genoemde zonnestraling zal het sneeuwdek snel aan kwaliteit inboeten. Overigens zal het dan nog wel goede sneeuw zijn op te ballen en poppen te bouwen! Voorts zal het vrijdag én zaterdag mogelijk lokaal nog licht sneeuwen enerzijds in het noordwesten door buien vanaf zee en anderzijds in het zuidoosten door wat buitjes vanuit Duitsland.

Zeker in combinatie met de wind worden die hoge intensiteiten spectaculair! Ik doe niet weer alle kaarten maar ze zijn vergelijkbaar. In de loop van de avond zal de noordooster in het binnenland matig van kracht zijn (windkracht 5), aan de kust krachtig tot hard, mogelijk zelfs stormachtig (windkracht 6 tot 8). De waddeneilanden en met name de kop van Noord-Holland (daar dan de hoogste sneeuw-intensiteit) maken daarmee serieus kans op een sneeuwjacht of misschien zelfs een sneeuwstorm.

Bron: https://www.knmi.nl/nederland-nu/weer/waarschuwingen-en-verwachtingen/extra/guidance-modelbeoordeling

For the record. Mocht het er níet van komen; dat er überhaupt over gesproken wordt: heel bijzonder. Voor zover ik kan nagaan zou dat uniek zijn voor april! In het zuiden overigens beduidend minder wind! Het zal sowieso diep-winters aandoen!

Bron: https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuws/vroege-witte-pasen-en-de-laatste-sneeuw

Nu we het daar toch over hebben: het op uitgebreide te verwachten sneeuwdek is voor deze tijd van het jaar zeer uitzonderlijk! Sneeuw in april en mei komt natuurlijk wel vaker voor , is / was gewoon (zo lezen we hier bijvoorbeeld) maar vrijwel altijd gaat het dan om natte sneeuw of hooguit een gebroken / nat / zeer tijdelijk / zeer lokaal dek bij temperaturen (ver) boven nul. In bovenstaand staatje van het KNMI (af deze paginabron) zien we hoe het wél zit!

Hoeveel zal er blijven; hoe dik wordt het sneeuwdek? GFS en EC laten -op vrij uitgebreide schaal 10 tot 15 cm zien; ICON minder. Zeker is dat alle modelberekeningen véél te enthousiast zijn. Er zou op sommige plaatsen nu al enkele centimeters moeten liggen; dat is niet het geval. Los daarvan is het een bekend gegeven dat ze in meer of mindere mate per definitie de neiging hebben het dek te snel te laten ontstaan én te langzaam doen smelten. Normaal gesproken kun je daar echter nog wel een slag naar slaan en een correctie op toepassen maar dit is (voor de rekenmodellen) feitelijk een nieuwe situatie. Geen idee dus hoe ze hiermee omgaan; in hoeverre ze fout zitten. Ook het KNMI worstelt daarmee. Op basis van mijn eigen interpretatie en zeker ook wat ik daar (in de KNMI-guidance) en elders las verwacht ik op uitgebreide schaal 3 tot 5 cm morgenochtend; lokaal meer. Om die reden gaat het KNMI er vooralsnog vanuit dat de criteria voor code oranje / rood (meer dan 3 cm sneeuwaccumulatie per uur of 5 cm per 6 uur) niet gehaald zullen worden. Wel is de mogelijke sneeuwjacht -het derde criterium- een aandachtspunt. Het is echter de vraag of tijdens de windpiek de intensiteit hoog genoeg zal zijn.

Verder koud natuurlijk. Dit zullen de maxima morgen ongeveer worden! Vooral in Zuid-Limburg mogelijk maar nét boven nul.

Dat zal zeker wat dagrecords opleveren maar komt in de buurt van de koudste aprildag ooit! Wanneer het in Maastricht 1 graad wordt (dat is ongeveer de verwachting) de koudste sinds 1911.

Hoe koud de nachten gaan verlopen is vrij lastig in te schatten; het wisselt nogal met de opklaringen. De nacht naar zondag lijkt de koudste te worden. Uiteraard kan ook hierbij het sneeuwdek een rol spelen. De vraag is echter hoe lang het sneeuwdek overleeft. Ook hier worstelt het KNMI mee dus ik sluit het niet helemaal uit maar het lijkt me toch sterk dat het vrijdagavond haalt. Enkele nachten met lichte vorst zullen we gaan beleven in ieder geval. Boven (verse / redelijk intact zijnde) sneeuw zal het veel kouder kunnen worden. In de huidige ECMWF dat met name in de middelgebergtes.

Beetje cherry-picking dit want koudste oplossing opgezocht maar niet helemaal uit te sluiten dit; volgens het Canadese CMC-model.

Koud maar geen records dus. Toch ook niet helemaal ondenkbaar; in een eerdere run verscheen wel die -9 zelfs. Maar dit laatste meer ter overzicht en complementering; niet waarschijnlijk. Wel koud en mogelijk schade dus aan bloesems en planten. Overigens zou een instant blijvend sneeuwdek daar wel tegen helpen; immers isolatie.

Nog even een laatste check voor ik dit bericht -voorlopig; wellicht bouwen we het om naar een live-blog- afsluit. Leeuwarden en Marknesse?

Bron: Buienradar

Check! Daar oranje = droge sneeuw. Negeer overigens het oranje boven zee. Blauw + geel is kennelijk oranje; heel bijzondere eigenschap van deze animatie. Het hangt altijd van de situatie af maar ik heb het idee dat deze radar de regen / natte sneeuw / droge sneeuw actueel goed weergeeft. Andere (betere) suggesties zijn altijd van harte welkom. Evenals uiteraard updates en nu natuurlijk vooral foto’s / waarnemingen!

Leo
Author: Leo

61 comments

  3. Ik zal vanavond/vannacht live updaten vanuit Breda. Hopelijk is de snelweg een beetje te doen rond middernacht. En anders gaan we rallyrijden.

    1. Dat zal waarschijnlijk hard mee / tegenvallen Mark. In het zuiden begint het pas tegen middernacht, zal het in eerste instantie (ook) niet blijven liggen en zal minder vallen.

      1. Dat is jammer…als er dan nog niets ligt. Een beetje sneeuw op de weg is prima als je geen haast hebt. Ik herinner me nog het parkeerterrein bij mn ouderlijk huis in de buurt. Stond nooit iets geparkeerd. Daar heb ik met mijn eerste auto aardig wat (pogingen tot) donuts gedaan bij sneeuw en ijzel. Heerlijk. Al hebben de moderne auto’s allerlei systemen die dat weer corrigeren. Wel veiliger natuurlijk.

  6. In Leeuwarden ging het rond twee uur sneeuwen, maar zoals al gezegd, de grond was nog te warm, vanaf een uur of drie bleef de sneeuw wat op de struiken liggen, en ging het al flink waaien! De foto is gemaakt om 15.oo uur.

  7. In de namiddag even op de fiets voor een paar foto’s, nog steeds flinke sneeuwval, maar met de wind er bij ontzettend koud! Rond 18.00 deze foto gemaakt van de tuin, nu aardig wit!

  9. Hier in Elspeet ( Veluwe) vanaf 6 uur alleen maar regen en volgens buienradar sneeuwt het hier.
    Niet dus,

    1. Thx! In dit geval dus toch (net) geen correcte weergave van de (buien?) radar. Wel verklaarbaar: de lokale verschillen zijn (juist op de Veluwe, door de hoogteverschillen) vrij groot, je zit (volgens de radar) dicht tegen de grens natte sneeuw / regen en bovenal nét in nog een stukje warme sector: iets verder naar het oosten is het nog altijd 3 tot 4 graden boven nul. Dat laatste is overigens wel een flinke misrekening; was niet verwacht. en lijkt zich actueel zelfs nog wat westwaarts te verplaatsen: ik zie dat ook in Deelen de temperatuur inmiddels is opgelopen van 0 naar 1 graad.

  10. Een strook over het midden van Noord-Holland voldoet -op papier- enigszins aan het criterium sneeuwjacht: droge sneeuwval bij windkracht 6. Of zit er toch in ieder geval dicht tegenaan. In de praktijk spelen natuurlijk nog twee factoren een rol: het moet koud genoeg zijn – liefst vriezen en hoe kouder hoe beter, én de intensiteit moet hoog genoeg zijn. Het gaat tergend langzaam maar de twee meest intensieve zones (de te onderscheiden kleuren staan volgens de KNMI-legenda voor resp. zeer lichte,lichte en matige neerslag) intensiveren en verplaatsen zich respectievelijk zuidwaarts en westwaarts . De intensieve noordwestelijke zone lijkt helaas wel vooral boven zee uit te komen. Daarmee zit het GFS er voorlopig het beste op. Als het vervolg in die lijn zou liggen zal ook het midden nog flink wat gaan krijgen.

    1. Maar waar moet al die sneeuw van vannacht en morgen vroeg dan nog van vandaan komen ? Of komt die pluk uit Duitsland dat nog brengen?

      1. Los van dat de hoeveelheden voor zover tegenvallen, deels in het water (de Noordzee) vallen én de warme sector enigszins roet in het eten gooit (daardoor meer natte sneeuw en regen) zit het hem vooral in de opglijdingsprocessen / intensivering over met name midden en zuidwesten van NL.
        Op de KNMI-radar is de intensivering (donkerder = zwaardere neerslag) goed te zien:
        https://www.knmi.nl/nederland-nu/weer/actueel-weer/neerslagradar

    1. Haha, ik had ‘m ook gezien! Maar vergat het in eerste instantie te vermelden en dacht later laat maar, off-topic voor nu. Maar zeker! Zat ook al in de GFS 0h en 6h run, en óók in de EC 0h en 12h run! Zij het iets minder actief in de EC 0 en wat zuidelijker (over België) in de EC12. Om in de gaten te houden!

  12. Het is begonnen in (het oosten van) Rotterdam! Sinds zo´n 3 kwartier, bij aanvang van de neerslag meteen (nog wel natte) sneeuwval. Vrij snel worden de tafel, tuin en daken wit. Veelbelovend!

  13. Hier nabij Den Bosch sinds 21 uur flinke sneeuwval met heel grote vlokken, blijft nog niet op straat liggen maar voor de rest al 1,5 cm.

  14. Hier in Purmerend overigens alles nog groen. In andere delen van Nederland …

  16. Ik heb -behalve naar buiten 😉 – nog enige tijd naar de radarbeelden en de temperaturen zitten staren. Vat vooral niet hoe de continue wisselingen en overgangen van doge sneeuw naar natte sneeuw naar regen vice versa en het schommelen van de temperatuur -landelijk- steeds weer ontstonden. Het zal te maken hebben met de warme sector vanuit het oosten en wat warmte op hoogte maar is een zeer complex geheel, onnavolgbaar. Al met al lijkt de definitieve daling van temperatuur nu wel in gang gezet en zal de neerslag op steeds meer plaatsen overgaan in droge sneeuw. Ik ga er daarom nog steeds vanuit dat in grote delen van het land morgenochtend een fraai sneeuwdek zal zijn ontstaan. De grootste kansen en hoeveelheden lijken weggelegd voor Zuid-Holland. NB Hoek van Holland actueel (volgens de gegevens) (lichte) droge sneeuwval bij windkracht 8!

    2. Inmiddels kunnen we volgens mij spreken van een sneeuwstorm in Hoek van Holland: 2 cm in een half uur bij (al 50 minuten lang overigens) windkracht 8!

  17. Update uit regio Breda/Etten-Leur:
    In Breda rond middernacht natte sneeuw. Vervolgens westwaarts regen/natte sneeuw en net bij mij thujs ijsregen. Geen sneeuw. Temperatuur op meeste plekken (in auto gemeten) +1.

    Je zat er goed op Leo met je voorspelling voor mij regio. Top!

  18. Ons resultaat. Niet veel, maar wel leuk 🙂

    1. Hier zo te zien ongeveer hetzelfde; niet veel, straten schoon, maar we een leuk plaatje!

  20. Hier in Den Haag misschien iets meer, het is wel natte zooi.

  21. Rotterdam ook niet heel veel en vooral vrijwel niets op de straten maar toch een mooi gezicht. Op de tafel 3 cm.

  22. Het algemene beeld valt íets tegen maar komt in grote lijnen toch wel overeen met wat te verwachten was / er in zat.
    Het toch wat tegenvallende beeld is een complexe combinatie van factoren (met diepere liggende oorzaken) waarvan de belangrijkste zijn:
    – tegenvallende neerslagsommen
    – (mede daardoor) hogere temperaturen dan verwacht
    – het toch erg grote effect van de bodemwarmte
    – en (deels los van al deze factoren maar per definitie) opnieuw een zware overschatting van de door de modellen berekende accumulatie

    1. Laten we niet vergeten dat de media een beetje de boel ophitst. Als ik de telegraaf moet geloven dan is heel de Veluwe ingesneeuwd. Onbewust heeft dit ook vat op ons en denken we de uitkomsten positiever in(meer sneeuw voor ons liefhebbers). Al met al een koude start van April, dat dan weer wel.

      1. Ik merk juist dat de media het bagataliseerd. Heb op NOS eigenlijk alleen maar natte drap gehoord, tot er daadwerkelijk sneeuw viel.

  24. Overigens valt er actueel nog wel wat zie ik, in een strook over Brabant, Utrecht, Gelderland en Overijssel ligt de temperatuur daarbij nog onder nul.

    1. Overigens vanavond in het zuidoosten vanuit Duitsland waarschijnlijk nog wat meer sneeuw!

  26. Tuin is wit. Bestrating ligt niets. Maar….we hebben sneeuw en dat hadden we nog niet gezien deze winter/dit voorjaar. Dus toch een mooie opsteker!

  27. Trek je niets aan van de radar nu. Er valt sneeuw maar nauwelijks waarneembaar. Op dit moment, half tien , weer droog, maar wat smerig koud.

      1. Dacht dat de sneeuwpoppen gestopt waren met “roken” ……..

  29. De sneeuw is alweer bijna verdwenen ondanks dat het nog maar 3 graden is buiten. Jammer. Maar mooi dat we deze sneeuw nog hebben kunnen meemaken deze ‘winter’.

    En begreep ik nu goed dat over een week we op herhaling kunnen gaan @Hans en @Leo?

    1. Martijn en Leo hadden het ook al in de smiezen. Vandaag is die verwachting minder koud vanwege wind naar NW i.p.v. wind uit Noord maar bovenluchten nog wel erg koud voor winterse neerslag donderdagavond en in de nacht naar vrijdag. Zo erg/wit als vandaag zal het niet worden. Ook rond 17 april een koudebel boven LL kan misschien nog wat worden maar is nog erg ver weg. In ieder geval is april voorlopig op weg naar “te koud”. Net als vorig jaar maar toen was het nòg kouder 😉

      1. GFS blijft er mee komen.
        Donderdag/vrijdag 7/8 april winterse neerslag mogelijk. De Alpen sneeuw.

        1. Idem voor 17 april……….
          Zo gaat het tot en met 2e decade april te koud verlopen.

          1. Met name ZO België vanwege het laagje (nu ingezoomd). Gehele LL koude bovenluchten.

  30. Nu de polar vortex minder wordt komen de uitbraken dus wel. Een hypothese: doordat in de volle winter de kou beter opgesloten blijft door de noordwaarts geschoven drukgordels is deze daar geconcentreerd en binnen dat gebied volop sterk aanwezig. De vortex zwakt af en pas dan (muv een SSW, dan kan het ook tijdens hartje winter) kan de kou uitzakken. Die is nog volop aanwezig en dus zijn uitbraken eind maart/in april fors en met flink veel kou voor Europa.
    Zou dat een effect kunnen zijn? En zal dat dus vaker voor gaan komen? Dan schuiven de seizoenen echt.

  31. Dé laagste temperatuur van dit seizoen! Valt NB buiten het winterseizoen 😉
    Op waarnemingshoogte tot -6.3 graden.

    1. Haha, hier maar slechts min 8 graden……Wel een half metertje sneeuw erbij. We maken de inhaalslag wat er deze winter niet gevallen is.

    1. Lekker hoor. Dit betekent een verlenging van het schaatsseizoen. IJzers voortaan pas eind april in t vet.

      Wel horror voor tuinders en kwekers dit.

Comments are closed.