Snel naar

Geen Witte Kerst voor rode dwergen, maar wij wel?

Grappig, net na het verschijnen van Ronaldo’s bericht, over de terug activerende zon die een M-klasse zonnevlam op ons heeft afgevuurd, las ik een bericht over het feit dat astronomen nu ook in staat zijn om zonnevlammen op andere sterren te detecteren. Sterrenvlammen is in feite een beter woord, haha. Onlangs heeft men op Proxima Centauri, wat onze meest nabije ster is op 4,3 lichtjaar afstand, rechtstreeks een M-klasse zonnevlam kunnen observeren en die ging gepaard met een puls van radiostraling. Dat beiden aan mekaar gelinkt zijn is zo goed als zeker. Nu blijkt dat Proxima Centauri regelmatig van die radiopulsen uitzendt, wat dus wil zeggen dat er regelmatig uitbarstingen op voorkomen net zoals op onze zon.

Waarom is dat belangrijk? Wel, Proxima Centauri is een rode dwerg, wat de meest voorkomende sterrenvorm is in onze Melkweg. Zowat 70% van alle sterren in ons stelsel zijn rode dwergen. Je ziet op dit plaatje dat ze heel wat kleiner dan onze zon zijn. Daardoor dacht men tot nu toe dat ze een vele malen rustiger leven leiden en dus een geschikte plaats zouden zijn voor het vinden van leven op de exoplaneten die rond zo’n dwerg cirkelen. Dat blijkt nu dus tegen te vallen.

Een van de meest bekende rode dwergen is Trappist-1, al was het maar omwille van de coole naam 😉 . Een jaar of vijf geleden had men ontdekt dat er rond Trappist-1 maar liefst zeven aardachtige planeten cirkelen, waarvan drie zich in de leefbare zone bevinden. Dat is het gebied dat zich voldoende ver van de ster bevindt om water in vloeibare vorm te kunnen laten voorkomen. Maar aangezien een rode dwerg veel kleiner is en dus veel minder massa heeft dan onze zon, cirkelen die exoplaneten dus veel dichter rond hun ster dan wij dat doen. Zo bevinden alle exoplaneten van Trappist-1 zich dichter bij hun ster dan Mercurius bij de zon staat.

En dat is een probleem. Men wist al wel dat die exoplaneten best wel wat straling van hun ster zouden ontvangen. Maar nu krijgen de eventuele bewoners daar regelmatig ook een drek zonnematerie in hun gezicht geworpen blijkbaar. Ik hoef er geen tekening bij te maken dat dat de kansen op het vinden van buitenaards leven de komende decennia drastisch naar beneden bijstelt. De enige manier hoe een exoplaneet dat nog voor mekaar zou krijgen is als ze een magnetisch veld heeft dat minstens zo sterk is als dat van de aarde. In dat geval worden de sterrenwind er afgebogen en is er ongetwijfeld een hyperspectaculair poollicht te bewonderen. Ook rond Proxima Centauri cirkelen minstens twee aardachtige exoplaneten, maar net zoals bij Trappist-1 staan ze wellicht te dicht om de steruitbarstingen te doorstaan. Jammer, maar het vakantieweer ginder is te extreem.

Goed, laten we snel nog even naar het vakantieweer bij ons kijken. Veel ‘vakantie’ is er in ieder geval niet aan momenteel. Tussen Ierland en IJsland bivakeert een dikke oceaandepressie en die voert subtropische lucht naar ons vandaag en de komende dagen. Je hebt het wellicht al gemerkt als je al buiten bent geweest. Anti-winters.

Ook de Alpen staan onder dezelfde luchtaanvoer en vooral de westelijke helft kan af en toe neerslag uit een storing te pakken krijgen. Morgenavond bijvoorbeeld. Dat wordt vooral iets voor de Franse Alpen, maar wel met een vrij hoge sneeuwgrens. Nu ja, extreem hoog nu ook weer niet. Het is niet dat we het boven de 2000m gaan moeten zoeken. Je ziet dat er vanaf komende zondag weer nieuwe neerslagsignalen zijn en dat tegelijkertijd de temperatuurpluim serieus uitwaaiert …

… Dat heeft heeft met deze kaart te maken. Het is de verwachte luchtdrukafwijking van EC voor de week van 21 tot 28 dec volgens de langetermijnberekening van afgelopen donderdag. Een roze kleur wijst op een hogere luchtdruk dan gemiddeld, een blauwe op een lagere. Duidelijk te zien dat boven de Noordelijke Atlantische Oceaan een en ander te gebeuren staat. Een paar dagen geleden konden we daar in de berekeningen van de gewone weermodellen nog niet veel van merken, maar gaandeweg het weekend leek er toch een en ander te veranderen!

Bij EC van vanochtend bijvoorbeeld zien we dat de oceaandepressie uiteindelijk opvult en doorschuift, met uiteindelijk een neiging tot hogedrukopbouw op de oceaan …

… en bij GFS zien we een volledig gelijkaardige evolutie op tien dagen vooruit! Een stevig meanderende straalstroom en de Lage Landen steeds meer in een aanvoer met noordelijke component.

Zou het dan alsnog een Witte Kerst worden? Het zou immers kunnen dat koude gestoorde lucht ons nog net op tijd kan bereiken …

… waardoor de neerslag op Kerstdag zelf in de loop van de avond in vaste vorm zou overgaan. Dat zou volledig gelijkaardig zijn aan de Kerst van 2008 toen er ook bij me thuis wat droge sneeuwvlokken dwarrelden. Niet genoeg voor een landelijke Witte Kerst, maar dat is enkel voer voor statistici. Spannend wat de komende runs gaan brengen!

Frederic
Author: Frederic

127 comments

  1. Ook GFS06 komt met hogedruk op oceaan rond Kerst. Aan de oostflank ervan zakt koude lucht naar het zuiden over het Europese continent:

    1. Door de aanvoer van over de Noordzee blijven de temps aan de grond wel positief in de LL.
      Wel opvallend is dat het dan bitterkoud wordt in Scandinavië en West-Rusland met daar dan ook overdag strenge vorst:

    1. op 850hPa nog beter te zien. Heb wel die van mijn woonplaats genomen (25% sneeuw 😉 )
      Overgrote meerderheid van de leden gaat voor de glijvlucht naar beneden

  2. Ik zie nog altijd meer een richting naar een winterse kerst, in plaats van een witte kerst. Waarom meteociel gebruiken als wetterzentrale duidelijker is, dan heb ik het over het overzicht, niet wie er een beter score heeft.

    1. ooit zijn we allemaal met wetterzentrale begonnen @fred, maar ik vind het niet duidelijker.
      En een grote meerwaarde van meteociel is dat je gewoon met je muis over de tijd moet bewegen. Superhandig, zeker als je evoluties wil analyseren. In 1 sec heb je zo 10 kaarten bekeken en wordt het een film. Bij Wetterzentrale moet je altijd klikken en dat werkt niet handig.
      Verder is het vooral een persoonlijke voorkeur.

  3. Nu nog meer hopen op winter Nederland. Reizen tot half maart word afgeraden daar glipt langzaam de voorjaars vakantie uit onze handen. Schaatsen dan maar. Kom op winter 🥶

    1. Dat advies is puur een voorzorgsmaatregel mochten de maatregelen van de komende 5 weken onvoldoende effect sorteren.
      Daarnaadt zijn ‘we’ natuurlijk ook nog afhankelijk van de situatie ter plekke…

  4. EC heeft een nieuwe update afgegeven zojuist vwb de EC 46 daagse. En daarbij wordt de kans op noordelijk hogedruk nog steeds vrij hoog ingeschat met daarbij ook kans op lagere temperaturen dan normaal tussen 28 december en 11 januari.
    Natuurlijk meteofiction werk en erg onbetrouwbaar. Maar EC ziet het wel zitten vwb mogelijk een koudere periode na kerst 😉

    1. 4 t/m 11 januari afwijking van 1 a 2 graden onder normaal voor west Europa aldus EC de nieuwste 46 daagse

      1. Transportkou Ab? Gezien ook alles ten oosten van ons dan onder gemiddeld lijkt uit te komen?

        1. Dat zou je bijna kunnen denken Wessel met bijvoorbeeld een lang gerekte hogedrukgebied tussen ik noem maar op Ijsland en Rusland in en daarbij aanvoer van koude landlucht uit het oosten. Eerst maar de ontwikkelingen volgen komende periode hoe het hoog zich na kerst gaat manifesteren

      1. Als hij maar naar Den Oost gaat Remko. Dan maar via zuid.
        De kaarten hebben potentie. Nu hopen dat deze verre vooruitzichten ook zo blijven. En binnen de betrouwbare termijn komen en uiteindelijk uitkomen.

        Nu er bijna niets meer kan, is forse kou wel lekker. Sneeuwruimen is ook een fijne activiteit.

        1. @Remko

          Een krimpende wind (via zuid) is een stinkende wind 😉

  5. En dat beste @Mark is een waarheid als een koe. Dus liever een stormram uit het Nw met een ruimende wind. En gewoon 15 graden daling in 24 uur. Zoals in ik meen 1979 ,oudjaarsdag. . Ik zoek het op.

    1. Klopt volgens mij. Ijzel en sneeuw en veel ongevallen. Ik zat in de redploeg van de vrijwillige brandweer.

      1. Dat was vast een drukke dag. En ook mindere voorspellingen dan nu. Zag je dat al aankomen?

        1. Toen was het nauwelijks te voorzien. We hadden Pelleboer en die keek niet veder dan een dag. Het doet mij denken aan de situatie november 2005 toen de sneeuwchaos ook niet te voorzien was terwijl we in de ontwikkeling van de verwachtingen al veel verder waren. Zelfs nu kunnen we in feite nog niet veel verder kijken dan vijf dagen vooruit. Kerstavond? Zou het dan toch?

    2. Dit was sowieso in 1997/98 dat er ijzel viel tijdens oud en nieuw. De volgende dag was het spekglad.
      Niet veel later hadden we onze laatste elfstedentocht

  6. GFS00 houdt het spannend wat te gaan doen op de avond voor Kerst. Nóg interessanter is de Controlerun of het laagje onder de LL door zal trekken….
    Daarna komt het met de vorming van een ScandiHoog.

      1. maar verder valt toch vooral de grote spreiding in mogelijke uitkomsten op. Onzekerheid troef.
        Natuurlijk is het wel zo dat de modellen het altijd lastig hebben wanneer de situatie afwijkt van de normale ZWC en WC

  7. De hoofdruns hebben het flink de bol, zo ook de GFS06 run met een mooie setting. Echter nog altijd voorzichtigheid geboden, we praten over 10 dagen vooruit! En terecht wat Frederic zegt, met dit soort unieke situaties hebben we het altijd moeilijk. Deze tabel van het EC die gister uitkwam geeft het wat mij betreft goed weer; er is kans op een blokkade (ook nog geen garantie op sneeuw en ijs) maar de kans is minstens zo groot dat het iets anders wordt. Laten we voorlopig volop genieten van de meteofictie terwijl het langzaam dichterbij komt!

      1. Nou nou….een winterse aanloop naar kerst. Daar was paar dagen geleden nog niets van te zien meen ik. Aanzienlijke cluster voor temps overdag net boven en in de nacht net onder nul. KWKW dus. KerstWinterKwakkelWeer.

        Leuke voorpret.
        En nu duimen dan de pluim zo blijft en niet omklapt.

    1. Wel spannend hoor! Tsjonge, “we” zitten er wel heel dichtbij maar is het ook nog ver weg…. 😉
      1e Kerstdag al flinke afkoeling boven ons hoog.

  8. Ik presenteer u een aantal zeer willekeurig gekozen leden van het GFS 😉

  9. We weten hoe het 99 van de 100 keer is gegaan met dit soort winterse kaarten. Dat ene warme lijntje veegt alle winterse lijntjes in één keer van de kaart. Helaas is dat omgekeerd nagenoeg nooit het geval. Zal het dan nu eindelijk die ene keer zijn dat de kaarten ons gunstig gezind zijn. Ik begin alvast te duimen……again.

    1. Ik duim kneiterhard met je mee. Ik leef voor de wintersport, zou alles ervoor laten vallen en nu het advies om niet te gaan tot half maart. Waar zijn die vaccins… Ik jas ze er persoonlijk bij iedereen in haha.

    2. De beroemde uitspraken van de meesterschepper….
      Warme lijntjes winnen altijd.
      365 dagen herfst in Nederland.

  10. Ensemble GFS NO NL…. valt me wat tegen. Benieuwd in hoeverre het IJslandHoog rond de Kerst stand kan houden.

  11. Voor degene die het (nog) wil weten, ensemble noordkant Alpen, pp Zell am See: daar zou het oom vanaf de Kerst moeten gebeuren

  12. Een mindere run mag ook worden besproken, GFS12Z laat niet veel over van een naderende winterse periode, dat had ik ook niet verwacht.

    1. Nou… Als Jorne toch wat GFS leden “willekeurig” eruit licht, mag hij dat nu doen met lid3.
      Eens kijken wat Fredje daarvan vindt!

      1. Jij flauw ik nog flauwer, wie heeft het over een lid. Ik heb het over de oper. Begrijpend lezen is lastig merk ik voor Floris. Nu moet ik nog flauwer zijn dan jouw is goed, ben je vaak blijven zitten op school. En nu naar een volgende betere run.

      2. Hou mij er ff buiten 😉 met het “willekeurig” leden tonen kwel ik mezelf ook alleen maar. Vooral als de hoofdrun het dan voor de lange termijn voor gezien houdt

        1. Lichtpuntjes pakken is geen schaamte Jorne 🙂 Mooie van meteofictie toch …

  13. Oef floris wel bij de les blijven, zo te lezen hebben wij op dat punt wel iets gemeen, we glijden graag. Daar kan ik best wat mee. Dank je wel, de avond is weer goed gemaakt.

  14. GFS gaat weer voor een ouderwets zonale circulatie. Meteofictie is en blijft blijft vaak een kwelling

    1. Zo, de concullega’s van sneeuwhoogte hebben vakantieweer gevonden 🙂 Welkom
      Tja, de dreiging van zonaliteit is er altijd in de Lage Landen. Dat is nu eenmaal ons klimaat, zeker in het winterseizoen. Sowieso gaan er de komende runs weer steeds wisselende uitkomsten berekend worden.
      EC12 laat in ieder geval een mooie uitkomst zien voor Kerst en zeker met potentie voor de verdere toekomst:

      1. Goed gezien Frederic 😉 Je analyses zijn opvallend. In de “spannende” wintermaanden gluur ik af en toe even mee. Richting de kerst een wat guur noordwestelijke / noordelijke aanvoer. Atmosfeer warmt in de onderste 2000ft natuurlijk teveel op. Ik kijk nog even verder> Opvallend zijn de luchtdrukstijgingen ten noorden van Jan Mayen. Dit signaal komt in meerdere gidsen af en toe naar boven. Daar broeit iets. Als de anticylonale rugas vanaf Groenland ( foute positie) wat richting de Noorse Zee verplaatst kan het echt leuk worden……..

        1. ECMWF komt vanuit de medium range in de eerste januari week met een winters signaal. Deze koude komt echter vanuit noordwest Rusland opzetten. Dus meer met een oostcomponent. Wie het weet mag het zeggen ..;-)

    1. Een beetje status quo @Roland. Afkoeling met Kerst, maar hoeveel is nog niet te zeggen. De kans op koudkwakkelen is momenteel het grootst.

  15. Ik zie toch een gestage daling van de temperatuur. Vijf graden met de Kerst gemiddeld. In de nacht bij opklaringen wat stralingsvorst. Dus autoruiten krabben en wat wittig op het gras. Kansrijk, lijkt me. Maar daarna kan het wel eens goed vallen. Oud en Nieuw koud?

    1. Dat is wel rond het normaal, maar ik zie ook potentie in de weerkaarten en waardeer je optimisme. Oud en Nieuw lijkt inderdaad een omslag punt in hoeverre het weer aan omslagpunten doet.

        1. Is dit een uitdraai van nu? Kan de datum niet lezen.

          Zo ja ga ik toch ff hamsteren. WCpapier eerst. Dat schijnt het nieuwe witte goud te zijn.

  16. Hoe zit het met de kleine ijstijd en de afname van zonneactiviteit waar op een andere site vaak over werd gerept.

  17. Nieuwe GFS run komt 25 dec met een afzakkende koudebel vanuit het noorden. Natte sneeuw in NL, maar Ardennen, grote delen van Duitsland en later ook Frankrijk een leuk laagje. In het verdere verloop na kerst trekt het (sterker dan afgelopen runs) IJsland hoog richting Scandinavië en komt de oostenwind opgang. Spannend, benieuwd naar de runs morgen! GFS lijkt wel redelijk in lijn met de trend van EC46 daagse. Allemaal nog ver weg en onzeker, maar dit is wel dikke voorpret! Truste

    1. Wat een mooie winterse run seg.
      Maar wel met een gelukje dat die koudebel afsnoert en dan pal over de LL naar het zuiden zakt

    1. Gfs wel weer een mindere run, het blijft beetje stuivertje wisselen. Ensemble viel me ook beetje tegen. Hopelijk een goede EC pluim zo

    1. Voorpret is er. Nu de puzzelstukjes op de goede plek.

      Snowdown ipv lockdown zou een mooi kerstcadeau zijn.

  18. Sneeuwkans de 26e staat er vet op, ook daarna. Wel verschillende uitkomsten modellen. De een wil naar de kou op de 29e, de andere laat stijgende temps zien.

    1. Maar kijk eens naar de windrichtingpluim, met precies de laagjes die over onze hoofden worden berekend redelijk logisch maar toch: ONZEKER is hoe we de periode vanaf kerst moeten benoemen

      1. Ik vind de operationele en controle run niet slecht. Elke dag spannender.

  19. En wéér die GFS 384 uur … te triest…🤣🤣
    Ik ga m’n schneeuwschep vast klaarzetten..

  20. Las in het AD dat Weeronline ook , in tegenstelling tot de stellige berichten van de afgelopen tijd , om is. Kerst wordt kouder, helder en nachtvorst. Daarna mogelijke verdere daling temperaturen en wie weet sneeuw. Hogedruk boven Scandinavië met aanzuiging kou uit Oosten voorzover daar kou aanwezig is. Maar dat kan snel gaan als de omstandigheden er naar zijn. Het lijkt een Jigsaw puzzel, in het begin niet zo moeilijk in elkaar te zetten maar later steeds moeilijker. Het weer een puzzel? Volgens mij wel. Maar de stukjes vallen een keer in elkaar.

  21. Gelukkig begint Scandinavië eindelijk ook goed af te koelen. Daar nu ook matige vorst overdag in het noorden.

    1. Vanaf zondag gaan de temperaturen in Boston (aan zee!) flink omhoog, ruim boveñ nul en zsl het ook weer snel weg zijn.
      Chicago daarentegen bitterkoud:

      1. Ik had ff een rondje gedaan daar en viel mij ook op dat de kou tijdelijk is. Meer naar het binnenland wel aanhoudend koud, maar soms ook met flinke schommelingen. Quebec bijv -25 maar over een paar dagen richting 0, daarna weer diepvries. Mooi die grilligheid daar!

      2. Laatste GFS hoofdrun is om door een ringetje te halen… vanaf de Kerst langzaam maar zeker de winter in..

        1. De temperatuurkaart voor 12.00 uur GMT… en ten oosten van ons dendert de kou West Europa binnen..

          1. Sorry, dit is de situatie op 1 januari.. maar ook daarvóór licht winters met sneeuwkansen… spannend !

          2. Nét niet koud genoeg voor sneeuw Asten maar dit is pas het begin….toch?

  22. Op 26 december spannend zoniet eerder. Vraag is of de neus van het AzorenHoog westwaarts trekt zodat de koude depressie kan afzakken. Let ook op hogedruk 1065hpa. Genoeg ingrediënten voor winterweer.

    1. Die vind ik dan weer een stuk minder… om de noord én over warm zeewater… ik wil ern betere kaart van je Hans 🙂

      1. Maandag de 28e….
        Schnee…

        Het is dus best spannend zonder dat we direct aan schaatsen hoeven te denken..

  23. Nog steeds niet overtuigd. Spreiding is groot.
    Vergelijk met gisteravond.

        1. Maar hij is zeker niet slechter geworden. Ik zeg doorduimen!!

    1. Ik neeg eerst ook te zeggen dat operatie afkoeling weer was uitgesteld, maar eigenlijk staat daarvoor nog steeds de 24e in de kaarten als startdatum.
      Spreiding voor periode daarna is wel groter geworden.

  24. Het wordt koud met de Kerst, daarna weer zachter en is het dan deze stormdepressie die ons definitief de winter intrekt rond oud & nieuw?

    1. EC 00 is ook binnen. Kerst guur met wind uit NW/NO en (natte) sneeuwbuien. Daarna onzeker.

      1. Spannend allemaal! Goed koud is ook goed. 😉 gluhwein buiten smaakt dan altijd lekkerder.

  25. De straalstroom begint in ieder geval te meanderen. De rest is natuurlijk koffiedik en voorpret enzo. SSW lijkt ook te gebeuren in Januari. Ben nog best hoopvol dat we na de jaarwisseling op de schaats komen(zal wel verboden worden).

Comments are closed.