Snel naar

Hoge zonkracht, later hitte(golf)?

Bron: KNMI

De bordjes zijn verhangen sinds het vorige bericht. Heel veel neerslag is er niet gevallen de afgelopen dagen; dit zijn de maandtotalen tot zover.

En extreem veel gaat er waarschijnlijk niet bijvallen. De verwachting is wat lastig in één plaatje te duiden omdat de neerslag de komende periode grotendeels buiig en convectief van aard zal zijn. Met bijbehorende onzekerheden én lokale verschillen. Maar ter indicatie de pluim voor midden-Nederland.

Bron: KNMI

En dus houdt de droogte toch aan. Hier de jongste prognose op basis van het ensemble van het ECMWF-model. Iets wat Rijkswaterstaat ook in de gaten heeft. Terechte constatering en (voor)zorg(smaatregelen), met de “opwarming aarde” retoriek heb ik echter wat moeite. Er wordt gestrooid met termen als “wat als het droogterecord verbroken wordt“, “records breken elk jaar” (waarbij voor het gemak alles even op één hoop gegooid wordt..) en “In 2019 was er een week lang extreme hitte van meer dan 40 °C” (het waren twee dagen, waarbij het nota bene wel wat droger was dan normaal maar zeker niet extreem). Gevolgd door “Kortom, elk jaar ontwikkelt zich anders als we naar het weerbeeld kijken” (joh..) maar zonder verdere onderbouwing en serieuze verwachting (die overigens ook niet te maken valt). Tussen de regels door wordt over de trend van meer droogte in het voorjaar overigens nog opgemerkt “Dat komt vooral omdat er meer water verdampt, wat voor een groot deel wordt veroorzaakt door meer zonnestraling en voor een klein beetje door hogere temperaturen.” Dat laatste is interessant en onderwerp van onderzoek. Dat kán namelijk voor een deel een -indirect- gevolg zijn van de klimaatverandering maar zeker is dat niet. Samen met “elk jaar ontwikkelt zich anders” maakt dat dat de huidige droogte nog altijd toevallig kan zijn én is het maar afwachten hoe de rest van dit seizoen zal verlopen. We gaan het zien. Ik gok er -gesteund door de statistiek en variabiliteit- op dat het uiteindelijk wel mee zal gaan vallen; geen nieuw absoluut record.

Bron: KNMI /ESA

Dat gezegd hebbende: mooi bruggetje naar de inkomende UV-straling de komende dagen. Vertaald naar de zonkracht of UV-index. Die overigens grotendeels los staat en onafhankelijk is van het inkomende zichtbare en IR-licht; op de verdamping en droogte dus nauwelijks van invloed. Maar hé, eindelijk weer eens noemenswaardige getallen (in de verwachting). In het hoogseizoen (letterlijk want immers als de zon het hoogst aan de hemel staat) komt een afgeronde kracht 7 gemiddeld een keer of twintig per seizoen voor. En 6 uiteraard nog veel vaker. Dit seizoen is echter pas 7 keer een -afgeronde- 6 aangetikt, met 5.8 als hoogste waarde. Relatief veel stratosferisch ozon (immers verantwoordelijk voor de UV-absorptie en ons daarmee beschermend tegen) in de afgelopen periode en wat minder nu ligt daaraan te grondslag. Ik heb dat verder niet goed genoeg gevolgd om de oorzaak daarvan te kunnen benoemen. Naast de weersomstandigheden (hoge- of lagedruk) en windrichting (op hoogte) kan het ook zo zijn dat het gat in de ozonlaag boven de Noordpool (in het voorjaar altijd het grootst) dit jaar relatief klein is. De (kolom)”dikte” van de ozonlaag wordt overigens weergegeven in Dobson Units waarbij 1 DU overeenkomt met 2.69 x 1016 ozonmoleculen. Zo gekozen omdat 1 unit dan overeenkomt met een absolute “dikte” van 10 µm; 300 DU komt dan dus overeen met 3 mm.

Die zonkracht in de (gecorrigeerde) waarnemingen en verwachtingen overigens altijd voor een onbewolkte hemel. Hoeveel UV-straling bewolking tegenhoudt is uiteraard afhankelijk van de hoeveelheid en dikte van de bewolking. Soms, bij gedeeltelijk bewolkt, kan het door reflectie ook een versterkend effect hebben. Het KNMI hanteert een gemiddelde van de helft aan afname wanneer het bewolkt is. Verder is de hoveeelheid UV-straling zoals al aangestipt natuurlijk afhankelijk van hoe hoog de zon aan de horizon staat. Dus (bij gelijke hoeveelheden ozon) naar het zuiden toe méér: in de verwachting voor morgen net boven de Wadden 6.4, in Luxemburg 7.5.

Bron: KNMI / ESA

Nog een keer die hoogte aan de horizon. Bij het lager staan van de zon neemt de hoeveelheid UV-straling snel af door de langere weg door de atmosfeer en daarmee ook de verstrooiing. Hier fraai weergegeven: ondanks een maximale 6.3 (bij onbewolkte hemel) ligt de index vandaag vóór 9.52 uur (MEZT) en ná 17.20 uur onder de (afgeronde) 3 en is (wat veel mensen zich niet realiseren) bescherming volgens de richtlijnen van de WHO niet nodig; ook niet als het dus bijvoorbeeld nog 35 graden in de late namiddag is.

Uit bovenstaande volgt tot slot natuurlijk ook: (nog) zuidelijker of bij een dunnere luchtlaag in de bergen is de zonkracht nog (veel) hoger!

Bron: Weerstatistieken / KNMI

Tussendoor nog even heel kort en bondig (in het vorige bericht keken we er al uitgebreid naar) het overzicht van het -bijna- afgelopen voorjaar: recordzonnig, zeer warm en droog! De Bilt heeft nog 12 minuten zon nodig voor het record af 1901. De temperatuur is goed voor een zesde plaats, de neerslag zal waarschijnlijk op de vijfde plaats uitkomen.

Bron: Wetteronline

Op het randje van de meteorologische zomer worden we zaterdag alvast getrakteerd op een fraaie dag! Mogelijk komt het in de avond vooral in België maar misschien ook Limburg tot onweer. Zondag zal iets minder warm maar ook nog oké zijn. Vanaf maandag belanden we waarschijnlijk minimaal een aantal dagen weer in een licht wisselvallig weertype.

Zin in de zomer (hitte)? In het meteo-fictie gebied pakt het ECMWF-model in de hoofdrun zo vanaf volgend weekend flink uit.

Met aan de westzijde van een klassieke omega-blokkade wordt daar met een pal zuidelijke stroming het hitte-kanon aangezet. Op het 850 hPa-vlak boven onze regionen al zo’n 20 °C. Aan de grond worden zeker in eerste instantie vrij grote verschillen gemodelleerd in de maxima; zo het me lijkt komt dat door weinig stroming aan de grond en dus kans op mogelijk forse invloed van de zee(wind).

Met -iets- mindere dagen tussendoor later nog een schepje er bovenop? In deze setting is de lucht enorm vochtig bovendien; drukkend heet maar ook grote onweerskansen.

Maar zoals gezegd: meteo-fictie (nog?). We zien het in de pluim: veel onzekerheid. Het KNMI durft het al aan: schat de kans op een hittegolf voor het zuidoosten van Nederland (vanaf 6 juni) actueel op 20 tot 30%. Lijkt me wat optimistisch en voorbarig, maar we gaan het uiteraard volgen.

Bron: Meteociel

Uitsmijter: nog wat warmer dan verwacht in Spanje. Gisteren noteerde Sevilla al 39.6 °C ; actueel die hitte op uitgebreidere schaal. Spannend of ergens de 40 °C alweer aangetikt wordt!

Leo
Author: Leo

16 comments

  1. Vanaf vanmiddag verslag vanuit Andalusië. Benieuwd of we die 40 graden ergens gaan zien. Sevilla staat voor maandag en dinsdag op de planning.

    1. Haha, louter toeval dat ik juist Sevilla noemde Mark; ik had over je eerdere reactie heen gelezen. Topper van de dag, ook gisteren – met een max van 40.6 °C. Ook vandaag, morgen en zondag nog bijzonder warm, daarna (tijdelijk?) iets minder heet maar nog altijd comfortabel met maxima rond de 30 °C. Het aardige daarvan is wel dat het vanaf maandag wat eerlijker verdeeld wordt: dan ook in de rest van het Middellandse Zeegebied mooi zomerweer. Fijne vakantie! De maxima van gisteren:

  2. Geen probleem Leo.

    Gisteren max 32.5 gezien op de autothermometer. We waren in Marbella en omgeving. Vandaag richting Ronda. Dat is wat meer richting binnenland en dus warmer. Ben benieuwd.

  3. Op dit moment zie ik het flitsen tussen de wolken; waarschijnlijk boven Amersfoort of iets ten oosten daarvan?
    En dat vanuit Lelystad kunnen zien zegt iets over de hoogte van de wolken!

      1. Die was het zéker niet (in de verkeerde hoek qua windrichting) maar wel een indrukwekkend complex heeft daar in de lucht gezeten!

    1. Rond dat tijdstip heeft het hier 1 minuut keihard geregend.. Daarna was het feestje weer over…

  4. Kleine update uit Andalusië. Vandaag overwegend zonnig met wat sluierwolken. Matig windje en temperaturen in regio Ronda (100km ten ZO van Sevilla) maximaal 33.5 graden wat ik heb kunnen zien in de auto. Voor actieve dagen wat aan de warme kant. 🥵

  5. Rond middernacht de lucht in de gaten houden. De kansen om het noorderlicht te zien zijn niet onaardig.

    1. Iemand nog iets gezien? Gisteren om 22:30 nog te licht en net iets te veel bewolking in het noorden hier in Borne. Benieuwd naar de rest van Nederland

  6. Meer specifiek: sneeuw (veel sneeuw) bij windkracht 7 tot 8 aan het grootste gedeelte van de kust, 9 tot 10 aan de zuidkust en in de hogere delen.

  7. Hoe: “duikend” laagje zoals we dat in de wintermaanden zo graag in de lage landen zouden zien! Nou ja, laagje.. Zeer omvangrijk lagedrukgebied trekt ten zuiden van IJsland langs, nestelt zich in de loop van morgen tussen IJsland en Schotland, om daarna heel langzaam noordwaarts te trekken. Véél sneeuw op enige hoogte alleen morgen al: op uitgebreide schaal 75 cm, lokaal meer een meter. En uiteindelijk lokaal mogelijk meer dan twee meter. Aan de noord / west van het laag stroomt zeer koude lucht uit: T850 hPa (op ca 1200 m hoogte) tot -8 °C. Mogelijk krijgt het uiterste noorden van Schotland op de hoogste delen morgenavond daar ook nog even sneeuw van mee.

Leave a Reply

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Maximale bestandsgrootte van upload: 20 MB. Je kunt uploaden: afbeelding, audio, video, document, spreadsheet, Interactief, andere. Links naar YouTube, Facebook, Twitter en andere diensten die in de reactietekst worden ingevoegd, worden automatisch ingesloten. Bestanden hier neerzetten