Snel naar

Koudegolf 2021 – dag 6: De Bilt mist de nodige strenge vorst

-9,5°C … dat is de minimumtemperatuur die zonet in De Bilt gehaald werd. Een warmte-hotspot omringd door een zee van strenge nachtvorst met als dieptepunt de -14,1°C in Hupsel. Ook in de achtertuin van Jannes werd het bitterkoud.

Toen ik een uurtje daarvoor naar de kaarten van weerplaza.nl keek, was het er nog drie graden minder koud. Het kwik kelderde sinds 7 uur vanochtend pijlsnel, maar schoot helaas toch net tekort. De strenge vorst werd in De Bilt op een haar na niet gehaald en daarmee zal deze winterepisode wellicht niet de analen ingaan als officiële koudegolf. Toch blijven we hem hier de komende dagen op vakantieweer.nu zo benoemen. De setting is tegenwoordig zo weinig voorkomend (in het Belgische Ukkel slechts 3 koudegolven de laatste dertig jaar) dat de beleving even primeert op de feitelijke exactheid.

Oorzaak voor het niet halen van de nodige strenge vorst is geen Urban Heat of zo, maar een kleine pluk laaghangende bewolking dat toevallig boven het hoofdmeetstation van Nederland hing de voorbije nacht. Tegen zonsopkomst kromt die pluk bewolking verder naar het zuiden weg, maar te laat … het kwaad was al geschied. Ach kom, maakt niet uit. Koud is het sowieso en dat blijft het de komende dagen ook. Een Scandihoog brengt de komende dagen droge landlucht naar de Lage Landen, dus dat wordt winters genieten geblazen!

Toch valt niet meer te vermijden dat het Scandihoog tegen Valentijn wat naar het zuiden wegzakt. Er komt daardoor een wat meer zuidelijke component in de luchtaanvoer.

En die zuidelijke component wordt begin volgende week nog wat meer uitgesproken, met dan aanvoer van over de westelijke Middellandse Zee. Ronaldo liet gisteren al zien dat de koude lucht ook tot in die omgeving is uitgezakt. Dus wanneer die lucht tot bij ons komt is die niet meteen echt zacht te noemen.

Toch komt op zondag al een eind aan de reeks ijsdagen in België en het uiterste zuiden van Nederland.

Op maandag volgt ook De Bilt.

Dinsdag kan er echte oceaanlucht over de Lage Landen spoelen en komt de temperatuur ook in NO-Nederland boven het vriespunt. Nu ja, ‘spoelen’ is niet echt het juiste woord, want het weggezakte Scandihoog blijft voor anker boven Polen.

De koude lucht ligt dus niet veraf.

Daarom dat in de ensembles nog spreiding / onzekerheid te zien is, zoals je hier voor een prikpunt in NO-Nederland kan zien. Het is dus nog niet helemaal zeker gespeeld. Zelfs in het GFS-ensemble van Brussel zijn er nog een paar koude lijntjes te zien.

Toch is het scenario van verzachting volgende week het meest kansrijk. Reden te meer om er NU en de komende dagen op uit te trekken! Op de langere termijn zien we het Poolse hoog echt wel goed stand houden. Maar gaandeweg zuigt dat hoog aan zijn westflank toch wat meer zuidelijke warmte aan …

… en dan kan het bij ons weer zo’n +10°C worden, bij verder aardig en droog weer. Ook leuk natuurlijk. Ik plan alvast een weekendje naar zee tegen dan 😉

Wil dat zeggen dat het daarna over en uit is voor de winter? Niet noodzakelijk, want de hogedruk blijft in onze buurt aanwezig en zou tegen het einde van de maand wel eens naar een klassieke plaats voor de tijd van het jaar kunnen opschuiven, naar de noordelijke Atlantische Oceaan. Daardoor zou de stroming bij ons wel eens naar het noorden kunnen kantelen met de bijbehorende trein van Maartse sneeuwbuien. Dat zien we later wel weer!

Frederic
Author: Frederic

92 comments

  1. Vanaf dinsdag overdag boven nul, in de nacht plaatselijk eronder. Hangt van de bewolking af. Later in de week weer matige vorst? Nee, die 10 graden zie ik voor het grootste deel van NL niet zitten. De winter is nog niet gedaan hè?

      1. En windrichting zo,ma en di ZO maar snel weer naar O/N. Maandag dan de 1e echte dooiaanval met neerslag en temperaturen boven nul. De eerder genoemde dooiaanval die op het programma stond voor gisteren en zaterdag a.s. tel ik niet mee.

  2. Het is zeker nog niet gedaan met de winteraspiraties en mocht een Houdini niet slagen dan misschien een ultieme poging van Tommy Cooper…… een “Coopertje”

  3. Frederic, hoe is het afgelopen met de gevallen SNEEUW. Uitslag van de wedstrijd bekend of ongeldig vanwege de wind/stuifsneeuw?

    1. Haha. Ik denk dat jij gewonnen hebt @Hans. Je zat pal op het juiste meetstation en zat er maar 4cm naast! Proficiat!

      1. Haha thx maarre…. zoals ik al schreef, hoe realistisch ivm wind/stuifsneeuw

        1. Niet 😀
          Maar dat was de vraag ook niet. Wel waar er op deze kaart de meeste sneeuw zou staan. En die had jij goed.

      1. Ik ben vanuit Harmelen naar Zeist gereden en zojuist weer thuis. Heen constant -5 a -6 en terug -3… en net hier op de parkeerplaats -2…
        Onderweg op 150 meter van meetstation De Bilt langsgereden…
        Het lijkt me dat daar qua meetopstelling niet pluis is…
        Mijn ‘meetapparatuur’ in mijn auto is natuurlijk niet te vergelijken met die van De Bilt maar zulke absurde verschillen… 🙃

        1. Zojuist De Bilt -1,6 C …. Huhhh…. zonkracht dus warmte NU t.o.v. 10.30 uur dat kan echt NIET die 0.0 C.
          Asten, kun jij daar jouw auto niet laten staan, lijkt me betrouwbaarder als meetstation.

          1. Ja haha… vanmiddag nog even naar Soesterberg en terug maar of ik dan speciaal nog eens langs De Bilt zal rijden…
            Ik ga er echt van uit dat de meterhut in tijdje vol in de zon heeft gestaan ( bij vrijwel geen wind krijg je dan dit soort uitschieters).

  4. Let ook op het kleine zeiltje; dat is een jongen van 10 die met het zeil van een Optimist op pad mag; geluksvogel!!!

  5. Ik baalde gisteravond van de gevallen sneeuw maar gelukkig lijkt het niet al te veel uitwerking te hebben gehad op het ijs, alleen jammer van de mooie strakke zwarte ijsvloer.

    Voor de liefhebbers, Loosdrechtse plassen : https://www.kwvl.nl/webcam

    1. Schitterende beelden!
      Kan iemand bevestigen dat het Markermeer en/of IJsselmeer (bijna?) dichtgevroren zijn? Vanuit Lelystad zie ik vooral heel veel ijs, is dat vanuit de andere plaatsen rond Markermeer en IJsselmeer ook zo?

      1. Net over de afsluitdijk gereden van noord naar zuid en aan de Friesland kant waren er al mensen aan het schaatsen op het IJsselmeer. Wel vlak onder de kant, maar toch. Verder antwoordt op je vraag, zover ik kon kijken over het IJsselmeer is deze dicht gevroren. En twee keer raden wat ik bij thuiskomst als eerste heb gedaan.

  6. Nah, het had niet uitgemaakt en scheelt een hoop stress (eventueel was de nacht naar zondag nog spannend geworden 😉 ) : 0.0 = geen ijsdag = definitief geen officiële koudegolf. Mooi gesproken door Frederic overigens; het gevoel is er toch.
    BTW ik wil de complot-theorie hierboven met klem ontkrachten: alle reden om aan te nemen dat de meetwaardes in De Bilt kloppen. Omliggende stations als Cabauw, Herwijnen en zelfs Deelen laten hetzelfde beeld (een soort van hitte-explosie) zien. Verschillende factoren vallen (zeker voor De Bilt maar in mindere mate ook voor de andere stations) samen. De aanvangstemperatuur was vanmorgen al relatief hoog, het sneeuwdek is verouderd en heeft (mede door de zonneschijn van gisteren) daardoor inmiddels een veel lager albedo (reflecterend vermogen) én de afwezigheid van wind maakt dat de zonnestraling volop zijn gang kan. Verder zal als ik het goed heb (dat is vrij ingewikkeld) ook de stralingsbalans nog wel een rol spelen. Doordat het pas aan het eind van de nacht goed opklaarde kon de nog aanwezige warmte(straling) pas op dat moment goed gaan ontsnappen. Het effect dat doorgaans (bij een heldere hemel..) vooral aan het begin van de nacht optreedt: de uitstraling gaat op dat moment het hardst, om op zeker moment sterk af te vlakken. Nu was dat op het moment dat de zon opkwam nog niet klaar; er was nog wat warmte aanwezig in bodem en onderste luchtlaag. Vanaf het moment dat zonnestraling aanwezig is kan deze niet of veel minder goed meer weg.

    1. Van mijn kant geen complottheorie iig…
      Korte uitleg:
      Ik denk, net zoals dat in de zomer het geval is bij vrijwel geen wind, dat de temperatuur op die specifieke plek geen recht doet aan de omgevingstemperatuur. Dat wordt in feite ook bevestigd dat de temperatuur niet veel later opeens weer behoorlijk negatief uitpakt.
      Later vandaag zal de temp wrs op veel meer plaatsen positief worden.

    2. Is maar een grapje hè, ik geloof niet dat GH stiekem met een gasbrandertje bij het meetstation zit hoor 😉
      Wel interessante uitleg overigens.

  7. Dag 6?

    Volgens mij is het dag 5 van deze vorstperiode.

    Jammer dat die zo laat is maar genieten is het wel.
    Vandaag schitterend weer.

    Hopen dat die een keer in December begint en dat we gewoon weer kunnen genieten van onze vrije leven en keuzes.

    1. juist hoor 😉
      Maar we zijn, puur voor de beleving, al op zaterdag beginnen tellen omdat de vorst en koudegolf toen binnenviel.

  8. Anyway!!! Er wordt geschaatst!!! Hier op de oefenbaan van de Prins Alexander roeibaan. Midden achter het centrum van Rotterdam zichtbaar.

  9. En hier op de grote roeibaan! Op de achtergrond links de “skyline” van Nesselande en rechts Ommoord.

  10. En ook op de Rotte(meren) wordt geschaatst, met name (en in ieder geval) tussen Zevenhuizen en Bleiswijk. Opstappen (en schaatsen) kennelijk aan de Bleiswijk-zijde! De kleine groepjes die ik voorbij zag komen hielden wel verdacht veel afstand van elkaar; ik denk dat het net aan is. Ik stond aan de kant van Zevenhuizen (bij De Roerdomp, ter hoogte van de roeibaan), daar nog niemand. Helaas was de batterij van mijn telefoon sneller leeg dan gedacht dus daar geen foto’s van. Even daarvoor was ik bij Oud-Verlaat en de skiheuvel (foto). Daar nog niemand te zien.

  11. En lag het i.i.g. dinsdagmiddag nog grotendeels open. Goed te zien is waar wel en geen (klein beetje, niet hinderlijk) sneeuw op het ijs ligt. Nu weet ik alleen niet -shame on me- exact wanneer het voor het laatst gesneeuwd heeft !??

    1. Voortreffelijke site. Kijk er graag naar. Dus concluderend, geen echte dooi maar steeds terugkerende koude met sneeuw tot diep in maart. Lente door kracht van de zon en niet door de invloed van de drukverdelingen. Mooie redenatie.

      1. Wat een fantastisch filmpje en uitleg. Als winterliefhebber dan. Klinkt heel plausibel en met huidige weerkaarten ook wel logisch. Benieuwd naar jullie mening.

        Ik heb hier thuis net de stelling gedropt dat maart nog veel winterse trekjes gaat hebben. Dat werd nogal sceptisch ontvangen. Maar ik heb inside information.

        Spannend.

  12. Nb morgen zal er zeker 2 cm aangegroeid zijn en dus durf ik het dan aan en ga ik los! Hetzelfde geldt waarschijnlijk voor de nachten naar zaterdag en zondag. Zondag zou de gehele route dus grotendeels begaanbaar moeten zijn, misschien eerder. Let uiteraard wel heel goed op bij de bruggen, gemalen, windwakken, verschil in kleur van het ijs, etc. Er zal geen controle van de dikte, afzetting van de te dunne stukken alsmede koek en zopie zijn. De gemeente Zuidplas heeft de ijsverenigingen (Zevenhuizen en Bleiswijk) en horeca een verbod opgelegd ..

    1. Geen horeca kan ik nog enigszins inkomen, maar spelen met de veiligheid door de ijsclub te verbieden te openen vind ik contraproductief. Lijkt mij juist gewenst om het schaatsen wat je toch niet kan stoppen op een veilige manier te faciliteren.

      1. Op de uitlopers van de kralingse plas de eerste schaatsers. Hoofdplas, Rotte en Bergse Voorplas nog niet, heeft nog zeker een, maar denk twee nachten nodig.

    1. Zojuist weer -1,2 C in De Bilt. Hoezo schommelingen….. hoe kan dat toch?

    1. Hoe ligt Belterwiede erbij? Ik was vanochtend op Drontermeer
      Erg wisselende kwaliteit, maar wel mooie stukken
      Ben erg benieuwd

  13. Verwacht dat rvb of Hiemstra vanavond wel met een oorzaak van die warmte komen, al dan niet gelieerd aan het klimaat…

  14. Ja mooi Leo, Nederland op z’n best.
    Wie thuis (aan het werk?) is en schaatsen wil zien, np2 WK schaatsen.
    GFS06 NO NL iets opgewarmd vanaf woensdag tov vorige run maar om nu al te zeggen dat de winter voorbij is vanaf maandag zoals sommige weerstations/meteorologen doen lijkt me ERG voorbarig.

    1. Broer kleurt die termijn altijd blauw….en dat werkte. Waar is Broer als je hem nodig hebt.

      1. Gezien! Had al eerder willen kijken…. Zou het weer in dit geval een geheugen hebben? 1985/1986? Hoop dat HIJ gelijk heeft 😉

          1. Ik hoop dat dat uitkomt. Zie ook mn reactie hierboven onder filmpje.

  15. Loosdrechtse plassen toch heel wat mensen door het ijs gezakt maar als je dan ziet hoeveel mensen er blijven kijken en of filmen én helemaal geen helpende hand bieden……. tsjonge zeg wat erg! Gelukkig sommigen die wel uiteindelijk een helpende hand bieden middels het toewerpen van een priem aan koord of er uit proberen te trekken…..

  16. Ohh….

    1. Ligt het aan mij of is dit vrij amateuristische shit van het KNMI? Je zou toch zeggen dat er budget is om hiervoor een oplossing te maken, toch? 1 klimaatonderzoek minder en dat geld stoppen in een verbeterslag aan meting! Kun je in de toekomst weer beter onderzoek doen 🙂

    2. Kijk eens aan. De Bilt in rechte lijn omhoog wat ik al vermoedde en niet geloofwaardig acht!

  17. Het gaat heel hard actueel! Wel wat schommelingen ook nu weer; komt door de wind. Op zich weer wat ingrediënten voor extreme kou: lucht is (ook op hoogte) nog een stuk kouder en droger dan afgelopen nacht. Helaas zal de wind met name in de 2e helft van de nacht wat verder toenemen (tot windkracht 3 a 4) ; valt het wéér net niet goed. Toch benieuwd waar we op uitkomen. EC komt tot een lokale -18 in het oosten in de loop van de nacht. Al met al maakt de combinatie dat morgenochtend de gevoelstemperaturen vrijwel landelijk rond de -18 zullen liggen. Die ga ik ervaren!
    NB príma omstandigheden voor ijsaangroei! Beetje wind, zeg maar kracht 3 😉 , doet het water niet veel mengen maar helpt de stollingswarmte die vrijkomt bij het bevriezen lekker snel af te voeren! Dit zou landelijk zomaar + 3 cm kunnen geven, lokaal 4.


  18. Goed filmpje vanuit onze oosterburen over de rest van de winter in relatie tot de polar-split.

  19. Ik wil nog even terugkomen op deze foto die ik vanmorgen al postte. Het stuk waar géén sneeuw ligt schijnt pas -in de loop van- afgelopen nacht dichtgegaan te zijn! Net als andere stukken vanaf hier richting de Prinses Irenebrug. Let dus op! Wel komt dat alsnog goed denk ik: uitgaande van actueel 1 cm is dat denkelijk morgen minimaal 3, zaterdag 5 en zondag 7 cm. Mogelijk meer. Maar 7 cm van dit soort A-klasse ijs is natuurlijk al ruim voldoende! Het is echt de veilige ondergrens die ik aangeef, het is denkbaar dat het nog 2 cm meer per dag zal zijn. Omstandigheden zijn gunstig en ik zie nu net dat de maxima morgen en zaterdag niet boven de -5 uitkomen!

  20. Gaat lekker hier in Borne: temperatuur in 3 uur tijd 5 graden gezakt. Hopelijk blijft het deze nacht wel onbewolkt.

  21. EC12 biedt weer hoop: volgende week wind van ZW naar NW naar ZW naar ZO en weer naar Oost

  22. Weer heerlijke Nederlandse beelden. Skiën op de Posbank, ja dat kan kijk maar en aan het einde zien we nog een schepper in beeld…

    1. Goed bezig heren!

      Perfecte lange neus naar Corona:)

      Volgend jaar mooi weer het vervolg in Oostenrijk

Comments are closed.