Bij het volgen van de grafiek met het (31-daagse) voortschrijdend gemiddelde van de afwijking van de temperatuur ten opzichte van het langjarig gemiddelde (1991-2020) valt het op dat die afwijking na de bijzonder koude april tijdens de eerste week van nog groter werd. Lees hier overigens de statistische uitleg van de berekening.
Hoe extreem is dat? Meteen beetje puzzelen en eventueel een klein beetje wetenschappelijk vals spelen (“cherry-picking”) op weerstatistieken.nl moest dat snel uit te vinden zijn. Het vals spelen was niet eens echt nodig en leverde me zelfs een fraaie titel op. Als startpunt namelijk gekozen: het begin van het groeiseizoen. De -laten we het noemen- meteorologische start dan toch althans. Immers die wordt algemeen zo gehanteerd en vanaf die datum kijken we ook naar de droogte omdat vanaf dat moment doorgaans de gewassen gaan groeien en de verdamping op gang komt. Wel, we zien het: vanaf die datum tot en met gisteren was het alleen in (daar zijn ze weer) 1917, 1929 en (voor het laatst) in 1941 kouder!
Edit 10 mei: op basis van de definitieve data heeft er een correctie plaatsgevonden. Zodoende valt ook 1903 (over de periode 1 april tot en met 8 mei) nog kouder uit dan 2021. Koudste sinds 80 jaar blijft daarmee wel overeind. Let overigens niet op de 0 mm neerslag. Dat is een soort van bug in de interactieve tabel op weerstatistieken.nl; de neerslag wordt pas vanaf 1906 bijgehouden.
Andere tijden. Overigens los van dat men toen wel iets anders (hoe komen we letterlijk niet om van de honger en kou, de crisisjaren en de oorlog) had om zich druk over te maken. Genoemde jaren staan allen (ruim) in de top 16 koudste jaren sinds 1901 en dit waren de Hellmanngetallen rondom 1941. Wat nog maar eens aangeeft hoe extreem bijzonder juist nu de kou was.
Onze recente koude Aprilmaand in breder perspectief. https://t.co/0UUYBSVMVH
— Reinier van den Berg (@weermanreinier) May 6, 2021
In de reacties vragen over hoe dat Europees / wereldwijd zit. Vrij eenvoudig en -op globale schaal- niet zo nieuwswaardig eigenlijk. Een maand is te kort om daar klimatologische gegevens / opwarming aan op te hangen en alles plussend en minnend is de wereldwijde afwijking gering. Twee tweets van dezelfde meteoroloog. Deze heeft Reinier van den Berg niet begrepen of niet willen begrijpen. De context was vooral met medelijden vervuld: “Europe, u ok?” En tja, dat bredere perspectief.. niet breed genoeg natuurlijk.
Ja, april 2021 verliep bij ons veel kouder dan het langjarig gemiddelde. 📉
Nee, dat zegt niet dat er geen wereldwijde opwarming meer is. 📈
🌎 De wereld is nou eenmaal groter dan alleen NL.😎 https://t.co/s8I4dWQocK— Helga van Leur ☀ (@helgavanleur) May 5, 2021
Deze, mijns inziens ook niet helemaal in het juiste perspectief geplaatst, laat het wel veel fraaier zien. Koud ook in het oosten van Siberië, het westen van de Verenigde Staten en rondom de polen. Warm elders. Yin en yang inderdaad: om de druksystemen heen stroomt warme lucht de ene, koude lucht de andere kant op.
Brrrrr… Frigid for some but we were a cold blob on a warm planet. Europe hogged the cold in April 2021, making it one of the chilliest Aprils in decades.
But this is not the situation everywhere. This is where it is good to know the difference between weather and climate. pic.twitter.com/TcmTCuroyL
— Scott Duncan (@ScottDuncanWX) May 4, 2021
Omdat het zo fraai is nog een keer in animatie. Wat de situatie wel bijzonder maakt en waardoor de afwijkingen over een hele maand per plaats zo groot zijn is de hardnekkigheid van de druksystemen. Hoe komt het? Ik hou het op toeval.
Hoe anders waren trouwens de afgelopen jaren bij ons waar de gemiddelde temperatuur over de geselecteerde periode zo’n 11 tot 13 graden bedroeg.
Hoe bizar is dit koude voorjaar. Eerste foto vandaag 7 mei en de #Purmer andere foto 6 mei 2020. @janvissersweer @BuienRadarNL @groot_waterland @Talpaweer @weerenradar_nl @helgavanleur @mrmiddendorp @weermanreinier @MeteoVoorne @StormHour pic.twitter.com/eeSP6SIFn0
— Wilma van Zalinge (@Wilmavz61) May 7, 2021
Het levert uiteraard een bizar verschil op voor de natuur.
Voor de volledigheid: er doen nog twee definities van de start van het groeiseizoen de ronde. Volgens de klimaatviewer van het KNMI ligt bij die tweede de start actueel (1991-2020) ergens in februari maar de achtergrond en definitie daarvan kan ik niet helemaal achterhalen. Waarschijnlijk is het gekoppeld aan een pentade of decade waarin de gemiddelde etmaaltemperatuur -tijdelijk- boven een bepaalde waarde uitkomt.
Volgens de definitie uit een KNMI- bericht van 2018 thans echter als bovenstaand.
Zo bezien startte het seizoen in De Bilt op 15 april -al scheelde het op 6 en 7 mei weinig- maar in Eelde pas op 7 mei!
Hoe dan ook, we zijn eindelijk van de echte kou verlost. En zal de popelende natuur ontploffen. De temperatuur komt -ook na vandaag- op een daarvoor aangenaam niveau te liggen en aan tevens benodigd vocht geen gebrek. Hoewel de zon er in Moerdijk pas tegen dat ze gisteravond onderging in slaagde door te breken (of beter gezegd vanuit Moerdijk gezien; de opklaringen zaten op dat moment iets ten noordwesten van Rotterdam!) was de hitte-motor ondanks de bewolking en regen toch al flink op gang gekomen.
Een opmerkelijk zachte avond; lang geleden toch. Merk de sprong tussen vier en zes uur gistermiddag op. Zowel aan de grond als op hoogte een enorme ommekeer. Op het 850 hPa-vlak steeg de temperatuur van -4 graden in de nacht naar zaterdag tot + 13 actueel, op het 500 hPa-vlak van -36 vrijdagochtend naar -17 nu. De middagtemperaturen zullen vandaag lokaal zo’n 15 graden hoger uit kunnen pakken dan gisteren! Bijzonder maar goed mogelijk en verklaarbaar in deze tijd van het jaar: de aangevoerde lucht kwam tot gisteren vanaf de Noordpool, nu vanuit zuidelijk Spanje!
Hoe warm het vandaag precies wordt is en blijft bijzonder lastig te voorspellen. Zeker in de noordwestelijke helft van Nederland; vooral in de ochtend en het begin van de middag zullen bewolking, neerslag en enigszins het aanwezige bodemvocht zullen de echte hitte afremmen. Vanmiddag echter tijdelijk veel zon. De maxima zullen daardoor pas laat op de dag bereikt worden; rond zes uur waarschijnlijk. Heel veel verder dan 25 graden komen de meeste actuele modelberekeningen niet en in een groot deel van het land zal die zomerse waarde misschien niet eens gehaald worden.
Maar, misschien toch ook wel weer net wat meer dan in bovenstaande HARMONIE berekening. Eerste complicatie zijn de actuele onweersbuien. die werden juist in de jongste runs grootschaliger en vooral oostelijker berekend dan in de runs daarvoor. De actualiteit laat echter iets heel anders zien: nauwelijks ontwikkeld en wat er al is zo’n 200 kilometer westelijker!
Een tweede (onweers)complex zou vanavond laat over de westelijke helft van ons land kunnen trekken. Los van wat detailverschillen zitten de modellen ondanks de onzekerheden aardig op lijn; waarschijnlijk schampt het de westelijke kustprovincies zo lijkt het. Het bovenstaand getoonde hoge resolutiemodel van ICON doet nog het meeste. Onzekerheden genoeg echter in koers en hevigheid, uiteraard ook al afhankelijk van hoe ver de temperatuur eerst nog oploopt.. Op passage van een koufront morgenochtend overigens weer nieuwe kansen op onweer; ook daar voor het westen de grootste kansen.
Waarmee voorlopig even afscheid wordt van de zomerse temperaturen. Toch zal het komende week zeker niet onaardig zijn. Vooral op dinsdag nog wat buien maar rond Hemelvaartsdag best heel aardig, met middagtemperaturen meest tussen de 15 en 18 graden. De extreme kou voor volgend weekend waarmee de huidige hoofdrun van het ECMWF model komt zit aan de onderkant van het ensemble en staat vrij alleen in modellenland; die verwerp ik nog maar even.
Maar, warm en stabiel zomerweer zit anderzijds helaas ook niet in de verwachting voor de komende twee weken. We moeten het ermee doen. tevreden mee? Opvallend vind ik dat het KNMI het omschrijft met “Aanhoudend wisselvallig met temperaturen rond of iets beneden het langjarig gemiddelde (1991-2020)” en (voorbij de 5 daagse) “Aanhoudend wisselvallig met maxima onder normaal” daar waar Weerplaza het “groeizaam lenteweer met temperaturen rond normaal” noemt. Stukje perceptie denk ik. Wat jullie?
Mooi bericht Leo.
Onstabiele lucht vandaag. Nu weer regen en flinke klap onweer. Maar één klap is geen punt.
Hier al 3 buien gehad. 2 met onweer maar niet genoeg voor een punt. Enorm instabiel.
Benieuwd wat vanavond gaat brengen. En er zal wel geklaagd worden over dit weer nadat iedereen zich had verheugd op lekker weer. Maar dan had je even hiercmee moeten lezen, dan wist je dit.
Mooi stukje Leo!
Ben erg benieuwd hoe straks verder gaat richting de zomervakantie.
Overigens net een heerlijke klap onweer boven Vianen😃
Ga ik straks punten scoren?
Dat denk ik wel.
En…? Gelukt?
Hier eerder vanmiddag bui nr. 4 met ook beetje onweer. Geen punten.
Met deze aanloop benieuwd naar vanavond.
Nope niks.
Vanmorgen flink stuk gefietst door Zuid-Holland. Drukkend warm en af en toe flink nat geworden, gelukkig ook weer snel droog 😃. Wie herkend de plek?
Scheveningen de duinen in?
Yep de watertoren van Meijendel. Jaren in Den Haag gewoond dus zat nog op mijn netvlies Goed om te zien dat ie er nog staat 😃
Hollands weer nu. Gras aan het maaien, slechts voor de tweede keer dit jaar, afgezien van prikken en verticuteren. Maar het moet nu toch gaan groeien. Van de buien heb ik hier weinig tot niets gezien. Gisteren een paar druppen. Locatie: Zutphen. De eerste snee gras zoals het mooi heet, gaat nu ook van het land, paar weken later dan voorheen.
Fraaie rolwolk. Flinke wind…en toen…niets.
Shelfcloud? Gaat ons denk ik, als altijd, schampen of missen.
Hoop geflits in de verte. Zoals altijd haha.
Maar er lijkt een buienlijntje vanaf Barendrecht richting gouda te gaan. Duimen duimen.
Zo. Sluizen gaan ff open hier. En onweer boven mij, maar volgens mij wolk wolk ontladingen dus klinkt alsnog ver. Mag ik hem tellen?
Ik denk dat je een aardige bui hebt gehad. Ik zeg tellen. Maar nu de rest vd jury nog.
Ik had een verkeerde kaart in het bericht gezet, heeft nou niemand dat gezien, begrepen of geïnteresseerd?? Het betrof de 2e van 3 definities / start van het groeiseizoen. Voor het verhaal als geheel niet zo heel relevant maar toch nogal suf. Nu aangepast.
NB ook nog een correctie toegevoegd mbt de temperatuur over 1 april tm 8 mei 😉 Opnieuw niet relevant voor de strekking en context maar voor de correctheid 😉
Overigens had ik beter kunnen stoppen bij het weerbericht van gisteren, tot zover had ik het goed 😉
Gelukkig was ik niet de enige:
Deze geeft het verder ook wel goed weer. Sowieso: onweersverwachtingen zijn mijn ding niet zo..
Maar, ook met de temperatuur zat ik er enigszins naast. Die kwam een stukje hoger uit dan de modelberekeningen en véél hoger dan ikzelf verwacht had. Het is opmerkelijk dat ondanks veel bodemvocht én verre van maximale instraling de temperaturen alweer zo makkelijk zo de lucht in schieten, bij een T 850 hPa van zo’n 15 graden. Die pakte daarmee overigens ook nog wel een paar graden hoger uit dan verwacht.
Overigens wel een briljante kaart weer zeg! Bizar te zien wat met een zuidenwind de invloed van het koude water is! Merk op: Vlissingen aan de noordzijde van de Westerschelde, Vlieland en Terschelling ten noorden van de Waddenzee, Stavoren boven het IJsselmeer en Lauwersoog benoorden het Lauwersmeer!
En dan De Bilt nog. Piekte op precies net-niet-zomers- 24.9 graden! Nota bene niet één, maar 2 of misschien zelfs wel 3 keer. De eerste keer net voor 16.50 uur (10 minuten temperatuur 24.8 graden maar op dat moment verscheen de maximumtemperatuur op de kaart), dat mogelijk nog een keer rond 17.20 uur (weer 24.8) en om 18.30 uur was het 24.9 graden. We moeten denkelijk nog even geduld hebben!
Het was inderdaad bizar gisteren. Ik had hier in het westen vroeg hardgelopen en meteen het eerste onweersbuitje te pakken. Het was best koel eigenlijk. Op de radar ook buien voor de rest van het land. Ik dacht dat de Bilt ver van de 25 graden zou blijven. Maar toen ging na de laatste bui die aangeblazen turbo warmtemotor weer aan die we van vorige jaren kennen. Na even aarzelen vloog de Bilt zo snel richting de 25 graden dat ik maar niet meer gekeken heb. Toch blij dat de waterkoeling net voldoende was. Hoop wel op wat normalere temps nu de komende tijd.
Overigens: draait de wind naar het westen en is de aanvoer dan dus over de Noordzee is het al helemaal uit met de pret..
Eerlijk gezegd vond ik het weer gisteren enorm tegenvallen t.o.v. de voorspellingen van TVweermannen/vrouwen, kranten etc. Weinig zon, nat, vochtig. Dat de temperaturen uiteindelijk opliepen is voor de statistieken en speciaal voor GH om te gebruiken.
Actueel: HERFST!
GFS00 De Bilt en “we” gaan onder normaal….
en EC00…zomer ver weg.
Wilde net een berichtje maken. Dit wordt toch wel zo langzamerhand bijzonder. Tot de 23 e redelijk standvastig en daarna? Ik zie nog geen aanknopingspunten voor verbetering. Nee, de lentemaanden hebben nauwelijks lente gebracht. Gelukkig zijn er eind van de week van de ijsheiligen af en kunnen we weer de boel opfleuren.
Grappig! Ik vond het weer exact zoals de weermannen schetsten en meevallen t.o.v. de waarschuwingen hier. Het was zonnig, warm, 1 klein buitje zonder naam en we hebben tot 11 uur in de korte broek heerlijk buiten gezeten.
Bonus, ik ben verbrand!
Waar zat jij dan Jannes?
Ik herken wat Hans al zei. Een vuile dag met in de middag ineens warm weer voor de statistiek. In totaal 5x serieuze bui gehad en zelfs in de middag zonder een wolk in de buurt druppels die uitde lucht vielen. En enorm felle stekende zon.
Nee…geen lekkere dag.
Wanssum, Noord Limburg inderdaad.
Jannes, ZO Brabant en Limburg zoals verwacht, droog warm en zon dus ja als je met je “melkflessen” in de zon gaat zitten/liggen dan gaat het hard 🙂
Hoe dan, Hans, Mark?
– de temperaturen vielen -zeker landelijk gezien- iets hoger uit dan voorzien. De maxima uiteraard, dat waar we iha over spreken. De uitersten van 27 tot 28 graden over de zo helft van NL spot on door diversen benoemd – ik ben er jaloers op 🙁
– voor zover ik weet is er nergens een stralend zonnige dag beloofd
– het enige wat -mij- tegenviel was het gebrek aan onweer. Dat is deels persoonlijke perceptie natuurlijk; de lokale verschillen waren groot. Tijdens mijn werk gisteravond (@Moerdijk) slechts wat flitsen ver in het nw, verder helaas niets. Ook in de ochtend was het al zwaar tegengevallen wat dat betreft. Aan het begin van de middag daarentegen wat (relatief kleine) onweersbuien, die absoluut niet in de verachting zaten. Maar dat is onweer, zie zie ook mijn post hierboven
– de neerslaghoeveelheden al met al (de her en der aangegeven onzekerheden in acht genomen) misschien iets tegenvallend (minder dan verwacht dus) maar toch redelijk spot on. De kans dat het meeste weggelegd was voor het uiterste westen en vooral de Noordzee was op voorhand het grootst.
@Leo: het viel tegen t.o.v. wat er in de landelijke media werd beschreven bedoel ik. Hier zat o.a. jij er goed op.
Lekker weer = perceptie net zoals onweer. Inderdaad.
Ik sprak de buren die hoopten lekker op pad te kunnen met de fiets. En dat viel tegen met o.a. de aanhoudende buien.
Dit als nuancering op mijn bericht.
Dan nog: (lokale) perceptie inderdaad. Zie de neerslagkaart. Zo’n 70% van NL ving 0 tot 2 mm op.
Maxima gaf ik hierboven al.
Neerslag:
En zonneschijn.
NB de zonnebrand van Jannes is niet vreemd en bovendien mijn schuld 😉 Ik was absoluut van zinnen de (maximale) zonkracht te vermelden in mijn bericht maar vergat dat. Excuses @ Jannes 😉 In De Bilt kwam die uit op 6.4, record-verdacht hoog voor de tijd van het jaar. In Limbo-land waarschijnlijk nog wat hoger. Dat in combinatie met het feit dat we nog niet veel in de zon gezeten zullen hebben (en dus mogelijk idd die melkflessen..) maakt bingo.
BTW de onderbroken blauwe lijn geeft de record-waarden aan. Dat die van dag tot dag zo enorm variëren verbaast enigszins. Grotendeels zal het komen doordat de meetreeks enorm kort is (af 2002) . Hetzelfde (maar veel kleinere) effect speelt enigszins bij de temperatuur-dagrecords.
Zo, de buien zijn verdwenen,Het lijkt een mooi middagje te worden in Noordwijk😎
Zo is da Joke! Fijne middag!
Iha een oproep mijnerzijds wat minder naar de anderen te kijken (en daar op af te geven) en wat meer hier en/of zelf bijdrages te leveren (wat overigens wel prima gebeurt). Uitgaan van eigen kracht staat daarbij hoog in het vaandel. Aanwijsbare / bewijsbare (al dan niet bewuste) fouten elders -waar ik me soms ook wel in kan vinden- mogen en zullen best benoemd kunnen worden (laat ik soms zelf ook niet na) maar hou het graag feitelijk, netjes, gezellig, en constructief.
Leo plaatste eerder een bericht over effect windrichting en watertemperatuur van o.a. IJsselmeer.
De bak water ten noorden van ons is nog flink koud…noordenwind is dus voorlopig brrrrr…
En benieuwd hoe snel dit op gaat warmen.
Die kaart van je lijkt me absoluut niet te kloppen @Mark. No way dat de Noordzee nu maar 2° tot 4°C warm is
Idd… zit zo tussen de 6 en 11 graden in.. in een heel smalle kuststrook wellicht nog iets hoger…
Duidelijk is dat zodra de stroming kantelt en over de Noordzee komt de temperaturen dramatisch zullen dalen… de laatste GFS hoofdruns laten zoiets voor eind mei wellicht ook gebeuren..
Mwah de hoeveelheid regen kwam hier wel boven de 3mm uit van het neerslagkaartje. Wat een bak met water hier gisteren. In de ochtend continu buien. Vanaf een uurtje of 2 heerlijk en halverwege de avond ging het los qua neerslag.
De kaart die Mark laat zien is van het KNMI, maar niet via de website van het KNMI (daar offline gehaald). Kennelijk is er ergens nog een diepe link waar de kaartjes nog wel geplaatst worden? De kaarten van het KNMI vertonen al langere tijd problemen, die de laatste tijd nog erger leken te worden. Het is me niet helemaal duidelijk hoe het komt. Misschien problemen met de gebruikte satelliet, misschien iets softwarematig. Er wordt kennelijk aan een oplossing gewerkt, maar dat duurt al geruime tijd.
Excuus. Mijn plaatje kwam via de app Weer & Zo. Allerlei kaartjes over onderwerpen. En met bron KNMI dacht ik: dat klopt.
Niet dus. Het lijkt alsof de temperatuurschaal zo’n 4 tot 5 graden mis zit.
Nog steeds koud maar minder extreem.
https://waterinfo.rws.nl/#!/kaart/watertemperatuur/
Neem hier eens een kijkje, mooie site voor de liefhebber. Ook veel andere parameters.
De stations op zee (op boeien, boorplatforms, etc.) laten (op enige afstand van de kust) veelal 9 tot 10 graden zien. Aan de kust en ook op het IJsselmeer 11 tot 12 graden.
De gemiddelde progressie van de temperatuur is de zwarte lijn. De rest is vrij duidelijk. Het zou betekenen dat we tot en met 21-05 niet boven het gemiddelde uitkomen. Bizar lange periode van te koel voor de tijd van het jaar. (m.u.v. Moederdag)
De gemiddeld te verwachten temperatuur voor mei is inmiddels naar beneden bijgesteld… 11,4°C ipv 13,4°C
Met die scores gaat het 1e halfjaar (inclusief juni) dan waarschijnlijk onder normaal eindigen. Erg benieuwd hoe de zomer eruit gaat zien. De huidige ligging van de drukgebieden is standvastig. Benieuwd of daar snel verandering in komt maar vooral of er met het verder opwarmen van zuid-europa druk vanuit het zuiden komt en de druksystemen wellicht aan de wandel gaan. Warmte zal vanzelf dichterbij kruipen maar of dat effect heeft op de ligging? Gevoelsmatig niet. Wat denken jullie?
Hier in Zutphen zijn de hemelsluizen geopend. Wat een bak water. Net voor de bui het gras bemest, organisch. Is het stinken straks voorbij. En de regen blijft hangen vanwege de geringe stroming. Het komt loodrecht in hordes naar beneden.
Hier net in één bui 26,4 mm gevallen. De (digitale regenmeter piekte net boven de 90 mm per uur!!
Hier in Zutphen ruim 40 mm. En even droog. Nu begint het weer.
Nice Robin.
Alleen die luchtdruk klopt niet imo.
Die is slechts 1009 hpa voor midden NL
Kijk….
Nee, dat is iets wat ik nog niet aan heb kunnen passen…….ergens iets met sofware of instellingen ofzo…..
Verspreid over het land grote verschillen in neerslag vandaag. De neerslag ontstond, bleef vrijwel hangen en daarmee regende de bui weer grotendeels leeg. Zo’n 8 tot 10mm vandaag. En hier bij mij ook een enkele donderklap. (geen punten)
Ook boven het westen van België actueel een laar flinke buien. Gaan ze NL bereiken?
In ieder geval een goed vertrekpunt vanuit oogpunt van droogte. Nu veel vocht in de bodem en dus geen situatie zoals 2020 en volgens mij ook 2019.
Idd.. mei gaat, zoals het er nu naar uitziet, veel te nat en te koel verlopen…
Te nat? Dat hangt heel erg van de locatie af. In Noordoost Brabant valt dat heel erg mee (of tegen het is maar hoe je het bekijkt).
Landelijk… en zoals gezegd zoals het er nu naar uitziet (dan ook Noordoost Brabant)… maar het blijft uiteraard een verwachting…😅
Normaliter gemiddeld 56 mm landelijk… de nog te verwachten neerslag tot 28 mei….
Kijk eens naar de gemiddelde regressie van de temperatuur de komende 10 dagen
😉 (kan helaas geen zwarte rechte lijn plaatsen).
@Hans… mooie pluim. Na de vele te warme zomers mag deze zomer van mij gewoon lekker Oud Hollandsch verlopen. De huidige setting mag van mij dan ook in stand blijven. Veel buitenmomenten maar ook regelmatig een regenmoment.