Snel naar

Laagste temperaturen ná zonsopkomst en mooi schaatsweekend lijkt aanstaande

In een poging het aantal reacties onder het vorige bericht onder de 100 te houden een nieuw (schaats!)bericht. Maar ook gezien de actualiteit uiteraard. Die minder dan 100..niet gelukt echter. Maar meer serieus: dank natuurlijk allemaal voor de zonder uitzondering respectvolle, levendige en waardevolle bijdrages, we gaan zo door! Commotie alom in de reacties desondanks (en ook elders in de media). Hoe koud zou het worden deze nacht? Het HARMONIE model -doorgaans er het beste op zittende in dit soort uitstralingsomstandigheden- kwam tot -13 °C (dank voor je post Jorne!) in de modelberekening. Even leek daar niets van terecht te komen; tot iets na middernacht was de temperatuur overal weer opgelopen tot -4 °C of hoger. Toch zat het model er redelijk goed op! Het tijdelijk blijven “hangen” van de temperatuur was voorzien, slechts liep de temperatuur op dat moment een graad of 3 “achter” op de berekening, veroorzaakt door met name in de loop van de avond wat meer en dikkere bewolking dan gemodelleerd. Het verdere verloop van de nacht was echter weer volledig conform de verwachting; vanaf een uur of twee begon het vanuit het noordwesten op te klaren. En maakte de temperatuur dus een enorme duikvlucht. Mede juist doordat het nog niet zo ver was afgekoeld en de lucht daardoor enorm droog was (lage dauwpunten) kon het aan het eind van de nacht nog wat sneller afkoelen dan verwacht. Zelfs tot (net) na zonsopkomst; lokaal werden de laagste temperaturen tussen 9.10 en 9.20 uur geregistreerd. Mogelijk is dat qua stralingskou (dus afgezien van transportkou) record-waardig. Met in de laatste uren lokaal 3 tot 4 graden daling in een uur tijd! Onder andere was dat in Twente het geval; tussen 8.10 en 9.20 uur daalde de temperatuur nog van -7.9 naar -10.5 °C ! Overigens zagen we grote schommelingen; soms tot meer dan een halve graad in 10 minuten tijd. Dat komt doordat de onderste luchtlaag het meeste afkoelt maar erg dun is; het minste of geringste aan wind zorgt dan voor menging met de warmere lucht uit de wat hogere lagen. Verrassend waren verder wél de lage temperaturen in het midden en een deel van het zuiden van Nederland; de bewolking trok daar nog wat eerder weg dan verwacht. Ook De Bilt kwam met -7.7 °C (op waarnemingshoogte; -10.4 °C op T10 cm) nog net even wat lager uit dan vorige nacht.

Voor zover de (meest gehanteerde) temperaturen op de officiële waarnemingshoogte van 1m50 boven het maaiveld. Hier die temperaturen op 10 cm boven het kortgemaaide gras; daar werd het uiteraard nog wat kouder. De verschillen zijn zelfs aanzienlijk; ook dit heeft te maken met de relatief dunne laag. Overigens is dit niet te hanteren voor en heeft het weinig tot geen invloed op de berekening voor de ijsvorming (de basisregel van 1 tot (in uitzonderlijk gunstige omstandigheden aan het begin) 2 cm per minimum van -5 °C, onder gemiddeld gunstige omstandigheden; die ook in de modellen van de ijspluimen zit). De regel stamt immers uit de tijd dat de temperatuur op 10 cm nog niet (regelmatig) werd bijgehouden. Bovendien is het verschil vrij goed gekend én doorgaans vrij stabiel. Daarnaast is het verschil boven het ijs geringer dan boven het gras. Vrij extreme afkoeling en temperaturen al met al; en dat zonder een aanwezig sneeuwdek!

Uiteraard, zoals verwacht én zoals reeds afgelopen vrijdag door Ronaldo beschreven brengt dat de eerste marathon op “natuurijs”! Vanavond is het zover (dank voor de tip @vanDam!)!

Bron: Weerplaza

Komen we zelf ook op de vijvers, sloten en kleine plassen, hoe zijn de vooruitzichten? Ja, en goed! De ijspluimen zijn weer iets verbeterd en ik ben zelf ook wat optimistischer. We doen er weer drie ter vergelijk en beeldvorming. Dit vereenvoudigde ensemble van Weerplaza (zie voor verdere uitleg het vorige bericht), op basis van de ECMWF-run van vanmorgen, geldt voor open maar niet stromend water van 1 meter diep, midden-Nederland.

Bron: Buienradar

De buienradar pluim, o.b.v. de ECMWF-run van gisteravond, geldt eveneens voor open maar niet stromend water maar dan van 2 meter diep.

Bron: KNMI

Tot slot van het drietal de KNMI pluim, ob.v. de ECMWF-run van gisteravond. Overigens volgens de omschrijving identiek aan die van Buienradar. Kleine verschillen tussen de drie zijn er in de uitgangssituatie (ligt er actueel al dan niet al een ijsvloertje? én het verdere verloop) maar de samenvattende conclusie mag zijn: zaterdag 5 tot 6 cm ijs, zondag 7 tot 8 cm. Dat zou voldoende kunnen zijn voor ijspret op uitgebreide schaal! Slechts in het (uiterste) noordwesten aanzienlijk minder, in het noordoosten nog een centimeter of twee meer! Let wel: ik garandeer niets én geef geen toestemming; controleer tenzij officieel goedgekeurd altijd zelf of het veilig is en neem de gebruikelijke regels zoals nooit alleen schaatsen en reddingsmiddelen meenemen in acht!

Maar hoe zit dat, het zou toch gaan dooien? Voorlopig niet! Slechts morgenmiddag loopt de temperatuur zeer tijdelijk wat op. Als het ijs al lichtjes afsmelt zal dat vooral in de noordelijke helft van Nederland zijn. In een korte periode, zo tussen 11 en 16 uur.

Bovendien: de lucht bevat weinig vocht (wat we afmeten aan de dauwpunten). Vrijkomende warmte wordt dan relatief snel weer gereflecteerd en uitgestraald. Er valt niet een eenvoudige regel te geven maar doorgaans kun je stellen dat er bij dauwpunten onder het vriespunt weinig of geen smelt van bovenaf zal optreden. En hoe lager hoe beter. Op bovenstaande twee kaarten het meest kritieke punt: slechts zeer tijdelijk en met name in het noordwesten kans op wat lichte smelt.

Voorafgaand daaraan zullen we ook komende nacht nog koud beleven. Wel zullen door de instroom van bewolking en die tijdelijk zachtere lucht de laagste temperaturen al in de loop van komende avond bereikt worden. Zeker in de westelijke helft zal de vorst in de loop van de nacht wat verder getemperd worden.

Let op overigens, wees gewaarschuwd! Vanavond, vannacht er vooral morgenochtend kan er lokaal en met name in de noordwestelijke helft een klein beetje regen / hagel / natte sneeuw gaan vallen. Het zullen geen grote hoeveelheden zijn maar juist dat maakt het verraderlijk! Enerzijds omdat je het dan wellicht niet verwacht en het niet opvalt, anderzijds omdat het (bij regen) te weinig zal zijn om het wegdek te doen ontdooien. IJzel in dat geval dus; de meeste extreme en gevaarlijke vorm van gladheid!

In de nacht naar vrijdag zit enorm veel onzekerheid voor wat betreft de bewolking en dus de uitstrling(skou) maar waarschijnlijk zal die vooral in de zuidoostelijke helft toch weer met matige vorst verlopen. Voor de nacht naar zaterdag is dat in de huidige berekeningen net andersom; dan juist in het zuidoosten meer bewolking dus minder vorst. Ook de nacht naar zondag zal nogmaals koud verlopen met matige tot lokaal wellicht weer strenge vorst. Zo het nu lijkt komt de echte dooi-aanval pas in de loop van zondag op gang met pas in de avond temperaturen boven het vriespunt. Daarna zoals reeds eerder geconstateerd even over en uit en een aantal dagen zeer zacht zelfs. Vanaf medio volgende week neemt de onzekerheid toe en liggen er zelfs wat kansjes (vooralsnog niet meer dan dat mijns inziens) voor een nieuwe vorstperiode.

Dat is echter allemaal van later zorg! Eerst volop genieten van de huidige periode! Met een lichte onzekerheid in hoe de bewolking uitpakt valt te voorzien dat de ijslaag tegen of in het weekend voldoende is aangegroeid om er op redelijk uitgebreide schaal van gaan te genieten. Zou de 8 centimeter bereikt worden moet dat voldoende zijn!

Leo
Author: Leo

94 comments

  1. We staan deze winter dus in ieder geval op de schaats! Pakken ze niet meer af, Ik denk dat vrijdag en zaterdag de beste schaatsdagen worden. Zondag moet je tegen windkracht 4/5 opboksen.

  2. Wederom een mooie bijdrage. Dank daarvoor. We krijgen inderdaad een (tijdelijke?) verzachting. Wat heet, bijna voorjaar lijkt het wel. Dat in de bovenlucht maar op onze hoogte zal het wel meevallen. Denk dat we de 10 graden slechts op een enkele plek gaan halen. Na dinsdag gaat de temperatuur weer zakken. Maar de modellen hebben het er wel moeilijk mee. Tegen de Kerst weer spannend. Meeste runs en berekeningen gaan voor een redelijk zachte Kerst maar dat weten we volgende week pas definitief. Ook de wind moeten we dan in de gaten houden. De strijd wordt op het laatste moment beslist, wind en regen of wind en sneeuw en alles er tussenin. Kortom, deze site in de gaten blijven houden. Onze weermannen weten het als eerste en zijn doorgaans zeer betrouwbaar. Zij doen niet mee aan de media hype rond Kerst en schetsen het echte beeld en niet gespeend van het door de mensen gehoopte weer met Kerst. Hulde mannen.

    1. Beste Klaas,
      je reactie stond in moderatie maar uiteraard heb ik deze fraaie foto’s door het spamfilter geloodst.
      Bedankt voor je bijdrage.

  3. Vanochtend gemeten. IJsdikte 4,5 cm. van de 8cm die nodig is om 1000 man te verwelkomen.
    Met nog 2 nachten strenge vorst aan de grond en lage dauwpunten moet dat het lukken.

  4. In hoe verre weegt de 10 cm temperatuur mee in de ijs aangroei? Op al enkele plekken wijst die al -8 of meer aan. Terwijl het op 1,5 meter nog “maar” min 3,5 is.
    Lijkt me toch dat de aangroei dan sneller als verwacht zou moet verlopen

  5. Prachtige video van het schaatsten over dat golvende en krakende ijs. Morgen of vrijdag eens even bij de belte wieden gaan kijken bij Giethoorn. Daar waren wij 2 jaar geleden ook op 3,5 cm ijs. Word trouwens ieder jaar wel weer kotsmisselijk van dat gezeur over die marathon op natuurijs op tv. Dat is toch geen natuurijs, 3cm water met giertanken op een skeelerbaan gespoten. Ieder jaar weer dat zelfde gezeur.

  6. Volgens mij had Leo daar een mooie formule voor.
    Als ik terug kijk naar februari 2021 hadden wij 5 nachten strenge vorst.
    Maar ja daar speelde de sneeuw weer een grote rol. Dus het is van best veel factoren afhankelijk.
    Nu kale vorst en een heldere hemel. Bij ons thuis op dit moment – 6,1 graden op 2m hoogte.

  7. Op verschillende plekken nu al strenge vorst aan de grond nu en richting de -7 op neushoogte, benieuwd waar dit gaat eindigen!

  8. Op Meteociel geeft de laatste GFS Europe berekening een witte kerst met sneeuw op de 24e. Daarna ook meteen wat ijsdagen.

    1. Wow. Inlijsten. Dat zou wat zijn.

      Verder mooie berichten over het ijs en het schaatsen. Heerlijk gevoel.
      Ik zag net in Rotterdam (urban heat island) ook al ijslaagje op het Schiekanaal. Dat is toch een flinke sloot water.

  9. “De laagste temperaturen zullen al in de loop van de avond bereikt worden”

    Je zit in ieder geval goed betreft de strenge vorst @Leo.

    Nu al -10 in de achterhoek.

  10. Zoals het eruit ziet op buienradar straks lataarnpaalstaren 🙂

  11. Hier aan zee nu regen terwijl het een half uur terug nog -3.5 was. Wind komt plots uit het westen. Spekglad wordt het!

  12. Hier in Spijkenisse een heel klein sneeuwbuitje zojuist gehad. Temperatuur ging van -4 naar -1. Nu weer dalende temperatuur bij weer kraakheldere lucht.

  13. Alle duvels nog an toe, zelfs de Jagermeister nog bevroren haha

  14. Record koude nacht! Oost Brabant het koudste plekje op aarde, en dat zonder sneeuwdek’

    1. Komt door de bewolking. Daardoor geen uitstraling. Zonder bewolking had het daar ook gevroren. Wellicht niet zo hard maar de Noordzee is inderdaad een indicator.

      1. Bijzonder hoe in ons klein landje zoveel verschil kan zitten.
        Ps Sauerland is diep winters!!! Ook weer heel dichtbij relatief.

        1. Woon je aan de kust Maurice? Bizar idd… van +3,4 naar hier -7 momenteel😅

  15. Hier trekt net de eerste bewolking binnen; mijn uitzicht vanuit m’n werkkamertje 😇

  16. Actueel Hellmangetal 12.3 als ik het goed heb. En daar zullen er nog wel een paar bijkomen komende dagen vermoedelijk. Betekent dat er al een hoop deelnemers af zijn gevallen in de wedstrijd en het is nog maar half december. Jammer voor de afvallers naar wel heerlijk deze vroege koude periode.
    De vorst keert na een paar dagen wel weer wat terug. Nog steeds prima zo. December zal aardig fris de boeken in gaabln als dit zo doorgaat.

  17. Gisteravond wat korrel hagel in Leeuwarden. Inmiddels boven nul, maar het doet toch nog wat winters aan, buiten.

  18. Wij dromen allemaal, denk ik, van een witte Kerst. Die kans is er nog steeds alhoewel de modellen nog steeds aan de zachte kant lijken. Elke dag kijken wat het gaat worden. Na het weekend veel wind en zeer hoge temperaturen. Dit hebben we eerder meegemaakt. Denk in de jaren zeventig. Oudejaarsdag een daling van de temperatuur van 10 graden naar dik onder nul met regen, dus gladde wegen, en kater sneeuw. Ik was toen bij de vrijwillige brandweer en we werden geconfronteerd met zware ongelukken.

    1. Later. We hadden later wel een kater. Ondanks heftige zaken altijd evalueren met een borrel.

    2. Ja zeker, heel spectaculair toen. Volgens mij 77 of 78. Ben toen de polder in gaan lopen om die Siberische kou te ervaren.

      1. 31/12/1978 met -9.5 koudste oudjaar.
        Laatste verwachting Kerst: koud en sneeuwrijk. Kom maar door. Even van maandag t/m woensdag doorkomen en dan de daling. Verl gelijkenissen van de winter 2010 in drukverdeling.

  19. Wederom een fraaie berekening voor 1e kerstdag in de GFS06. De algemene trend is niet zo koud als deze kaart maar er zijn dus wel degelijk mogelijkheden voor wat vlokken op 25-12.
    #spannend #virtueel #meteofictie

    1. Het valt of staat allemaal met een hogedruk blokkade op de oceaan. Zodra die verschijnt zijn de mogelijkheden op een witte kerst substantieel. We zien ook dat in de laatste modelberekeningen die blokkade niet altijd terug komt. Zodra die blokkade niet berekend wordt staat de WC deur open.

      Met andere woorden: hoe sterk is het Groenland hoog? (in de GFS00 trok het zich terug terwijl het in de GFS06 uitbouwt over de oceaan – zie foto) en kan het verbinding maken met een zwakke rug van hoge druk boven de Azoren begin komende week? De koudere lucht uit het noorden heeft dan veel meer kans en de diverse drukgebieden zorgen dan voor een glijbaan van kou en neerslag. De komende berekeningen weten we meer.

  20. Eenzame schaatser bij ons in het dorp. Dat wordt sowieso op de ijzers onder binden dit weekend. Dat wordt feest met twee meiden van 3 en 1 3/4.

  21. Men roept toch altijd ijs, sneeuw en dergelijke horen tot het verleden. Nou sinds ik in bodegraven woon. nu 16 jaar geleden ben ik denk ik al wel 6 jaren op de schaats geweest. volgens mij was het na de laatste elfstedentocht tot een jaartje of 2007 inderdaad erg karig, maar de afgelopen jaren valt het mij echt reuze mee. Bedoel mijn oudste dochter van 10 kan schaatsen als de beste en heeft nog nooit een ijsbaan gezien, maar ging er vandoor in februari 2021.

  22. Dat buienlijntje wat binnentrekt vanaf de Noordzee kan nog wel eens link zijn. Oppassen iedereen!

      1. Hier in Den Haag ook weer glibberig. Is dit door het lage dauwpunt? Dat het aanvriest en dat het ijs sterker is geworden in de middag? Durfde het niet aan op het ijs om 13.00 uur, maar wel om 17.00 uur, toch bijzonder!

  23. Benieuwd hoeveel er van het buienlijntje overblijft. Interessant is de trekrichting van de achterkant. En hoever komt deze over het land? Mogelijk morgen iets wits te zien. Overigens NO Groningen wel mogelijk sneeuwlaag. Noorden Duitsland tot 15 cm erbij. Lake effect

  24. Nog twee Dagjes genieten dan terug naar normaale temperaturen.Wat heb ik genoten van het Winterweer.

    1. Dat is ook code oranje als die zuidenwind opsteekt…..net zoals nu.
      KNMI met code oranje. Mijns inziens rijkelijk laat. De buien vielen al en zaten in de voorspelling. Je kunt op je klompen aanvoelen dat het dan spiegelglad wordt. Ik heb toen ik de buien zag overwogen maar niet te gaan sporten. Maar uiteindelijk hier (nog) niets gevallen.

      1. Rotterdam centrum lokaal een grote ijsplaat. Code oranje te laat maar wel terecht afgegeven.

      2. Bodegraven, sneeuw volgens buienradar. Kom net van de sport en het regent gewoon. Niet glad, maar kan nog veranderen, want temp -1. Denk de warmte van overdag nog uit de stenen

  25. Wind helemaal naar het NO gedraaid, temperatuur nog boven 0 maar de grond is koud en de neerslag bevroren. Spekglad!!

        1. Mooi dalend na een warme periode bij beide modelen. Weinachtstauwetter.

  26. Bodegraven inmiddels ook spek en spekglad. Stoep voor de deur een ijsbaan. Straat eigenlijk nog verradelijker. Dat zijn van die grovere stenen en lijken grip te hebben. Totdat je gaat remmen natuurlijk. Alvast de auto gekrabt, want daar is morgenochtend geen doorkomen aan natuurlijk.

    1. Ook hilarisch is onze voordeurbel met camera. Af en toe zie je de mensen lekker glibberen haha.

  27. Net geprobeerd de hond uit te laten..
    Niet te doen!
    Een grote ijsplaat.
    Maar, geen strooiwagen gezien hier in Uithoorn.
    Opmerkelijk!!

  28. Hier nu nipt onder nul en vooral de stoep is glad; benieuwd hoe het morgen(ochtend) zal zijn.

  29. Gisteravond naar huis moeten rijden nadat het geregend had. De weg was 1 ijspiste.
    Was die regen verwacht want ik was helemaal verrast?

  30. Mmm witte kerst kunnen we zo goed als vergeten… temperatuur in de aanloop naar kerst waarschijnlijk net in de dubbele cijfers.
    Na kerst/tijdens kerst wel een daling in temperatuur…

  31. In Kerkdriel in de Bommelerwaard, prachtig gebied tussen de Waal en de Maa

Comments are closed.