In de reactiedraad onder het vorige bericht postte reageerder Mark dit kaartje van het KNMI met daarop de actuele watertemperatuur van de Noordzee. Ijs-, maar dan ook ijskoud was die waarop voor het grootste deel ervan temperaturen van slechts 3°C te zien waren. Totaal niet mogelijk natuurlijk, want zo’n temperaturen komen enkel voor wanneer de wind er putje winter voor minstens een paar weken Russische diepvrieslucht over geblazen heeft. Toch was het zeker niet slecht van Mark om even naar de Noordzeetemperatuur te kijken, dat kan ons immers wat vertellen over het weerbeeld de komende maanden. Noem het gerust een seizoensvoorspelling als je wil, maar neem het met serieus wat korrels zout. Verwachtingen voor een heel seizoen zijn in onze streken immers amper te maken. En als het al voor een seizoen een beetje lukt, dan is het de winter, niet voor de zomer. Toch is er één element dat een invloed heeft … en dat is net die Noordzeetemperatuur.
Hier wel een accurate kaart van het Belgisch instituut voor natuurwetenschappen. Voor de kust van de Lage Landen is het zeewater momenteel zo’n +8° à 9°C en dieper het Noordzeebekken in mag je daar nog minstens een volle tot twee graden van aftrekken. Hoe verhoudt zich dat tot het langjarige gemiddelde?
Te koud! Duidelijk te zien op deze temperatuurafwijkingkaart. Maar ja, wat wil je na nu toch al bijna vijf volle maanden dat de luchttemperatuur gemiddeld rond of onder normaal bleef. De Noordzee heeft nog niet de kans gehad om weer wat op te warmen de voorbije maanden. Nu ja, het is niet zo dat de negatieve afwijking extreem groot is, een graad of zo. Nabij de Duitse bocht net wat meer. Minder dan wat er bij Californië en bij uitbreiding heel de oostelijke Pacific te zien is bijvoorbeeld. En zoals je uit het ENSO-verhaal weet: er is een stevige link tussen de zeewatertemperatuur en het weerbeeld van de atmosfeer erboven.
Met mijn Paint-skills heb ik snel een schetsje gemaakt. Hoe kouder het zeewater is, hoe kleiner het temperatuursverschil met de bovenluchten en dus hoe stabieler de atmosfeer. Omgekeerd, hoe warmer, hoe groter het verschil en dus hoe onstabieler de atmosfeer.
Dat is de reden waarom Atacamawoestijn (westkust van Zuid-Amerika) een van de droogste plaatsen op aarde is …
… er welt daar continu koud diepzeewater op. Ook al ligt die regio bijna in evenaarsgebied, tropische buien komen er zelden voor. Behalve bij een El Niño. Koud zeewater voor je voeten hebben liggen is ook de reden waarom Californië zo’n zonnig klimaat heeft. In de Indische Oceaan is het momenteel een ander verhaal. Daar is het water nu al bloedheet en gaat de temperatuur evan momenteel vlot boven de 30°C.
Het Moesson-seizoen staat er voor de deur en dat zou er dit jaar wel eens stevig uit kunnen pakken!
Terug naar ons stukje van de wereld. Te koud Noordzeezeewater dus. Verhoogt dat de kans op zonniger weer dan gemiddeld voor komende zomer? Jazeker! Maar dan moet er wel nog wat gebeuren in onze atmosfeer …
Want het water mag zo koud zijn als het wil, als ook de bovenluchten ondergemiddeld koud zijn, blijft het temperatuursverschil met die bovenluchten te groot en komen er alsnog buien tot stand. En laat dat net de situatie van de voorbije anderhalve maand zijn: aanhoudend koude bovenluchten waar we maar niet van af raken. Wel valt op dat de buien hoofzakelijk op het land gefocust zijn. Tja, de ondertussen al hoge stand van de zon zorgt voor een toenemende dagelijkse gangs in temperatuur en die gang is nu eenmaal groter boven land.
Als we een paar dagen verder in de tijd spoelen zien we nog steeds eenzelfde situatie. Relatief lage luchtdruk in onze omgeving, koude bovenluchten en dus die buien die vooral in de namiddag en avond komen opzetten … vooral boven land.
Verandering daarin is nog niet voor meteen. Ook de ganse volgende week houdt het ondertussen al vastgeroeste patroon aan.
De dagelijkse gang in temperatuur en dus ook de buienkans in de namiddag en avond haal je vlot uit de neerslagensembles. Wisselvalligheid troef dus.
Binnen een dikke week kan ondergetekende weer een setje verjaardagskaarsjes uitblazen. Maar het zal zonder BBQ zijn dit jaar. Toch zien we tegen dan een kleine meandering in het polaire front ontstaan …
… waardoor zuidelijke hogedruk noordwaarts probeert uit te breiden. Jammer genoeg niet op een voor ons gunstige (lees: zomerse) positie volgens de GFS- kaarten van vanochtend.
De langetermijnberekening van EC laat voor de laatste week van mei ook weer die noordelijke hogedruk zien. Maar zoals de voorbije maanden komt die opnieuw op de noordelijke Atlantische Oceaan te liggen.
De wind dreigt dan alweer naar noordelijke richtingen te draaien. Een dikke twee weken schreef ik nog dat volgens de langetermijnberekening van EC de temperaturen voor de ganse maand mei over het algemeen onder het langjarige gemiddelde zouden blijven en dat gaat met grote waarschijnlijkheid ook gaan gebeuren. Is er dan helemaal geen licht aan het einde van de tunnel? Jawel, diezelfde langetermijnberekening zegt nu dat de temperaturen in de loop van de eerste decade van juni wel eens aan de andere kant van het gemiddelde zouden kunnen komen te liggen! En met het stabiliserende karakter van de te koude Noordzee zou het misschien wel eens een topzomer kunnen worden! Spannend wat het wordt! Ik pak nu alvast mijn koffers en trek met het gezin voor een lang weekendje naar de Belgische kust. Benieuwd of ik daar ook veel buien te pakken ga krijgen. Tot later!
Jouw stelling klopt wel Frederic m.b.t. zonuren in zo’n situatie. Dit jaar nu op plek 17 met ruim 588 uren zon. Mei iig frisjes, koel. Gaat sowieso onder normaal verlopen. Lekker wat regen, af en toe zon, niet te warm…… gewoon”ouderwets” Hollands weer zullen we maar zeggen 😉
GFS00 De Bilt
Bijna niemand meer voor (boven) de 20 graden deze maand, sterker nog: gaat ruim onder de 20..
Frederic fijn verlof!!
M.i. doelt Frederic (bijzonder fraai bericht trouwens!) meer op de verwachting voor de komende maanden / zomerperiode. Dit jaar tot nu toe zou het -uitgaande van voornoemde- eerder andersom geweest moeten zijn. Warme afgelopen zomer, najaar en eerste deel van de winter. Pas in januari normaliseerde het en pas in april werd het koud. Overigens is met name februari (met een 5e plaats) verantwoordelijk voor de vele zonneschijn voor zover.
Klopt Leo.
Pracht bericht! Nog nooit bij stil gestaan dat vanwege het koude water Californië zo zonnig is, bedankt Frederic
Dat nog los van de -in dit verband- kennelijke tegenwoordige ruis. Zie dit lijstje. Oorzaken zouden deels kunnen (of moeten) zijn a. opmerkelijk veel (toevallige?) tijdelijke hogedrukinvloeden en b. de schonere lucht: minder aerosolen –> minder mist en bewolking én tegelijkertijd meer globale straling. Ik begin inmiddels te twijfelen of dat afdoende is; daar de volledige verklaring ligt. Ik heb het vermoeden dat de invloed van de gewijzigde meetmethode sinds 1992 groter is dan bleek uit het onderzoek van het KNMI over 1992-2006. Daaruit wordt geconcludeerd dat de nieuwe methode in de winter wat meer, in de zomer wat minder zonuren oplevert en het gemiddeld over het hele jaar weinig uit maakt. Dat valt inmiddels in twijfel te trekken. Over het gehele jaar staan 2018, 2019 en 2020 in de top 5, 2014 t/m 2017 volgen kort daarachter. Het zou m.i. zo kunnen zijn dat er (voor een deel) grotere verschillen tussen de methodes zijn ontstaan juist door de schonere lucht (van de laatste decennia) en dientengevolge de (relatief) toegenomen hoeveelheid globale straling; nu juist de referentie in de nieuwe methode.
NB over de metingen:
https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentrum/uitleg/zonneschijnmetingen
In relatie tot de koele mei, gisteren nog niet gemeld: bij de buien zat plaatselijk veel hagel. Hier gisteren om 14:00 uur 20 minuten aan een stuk. Zoveel dat er vanmorgen nog plakken hagel in het Rijswijkse bos lagen. # Het gaat niet meer koud worden.
En dan nog een stukje (deels randstedelijke 😉 ) perceptie (getriggerd door het draadje van Marcel en Asten onder het vorige bericht) : niet overal is het (actueel) even nat inderdaad. In delen van Brabant en Limburg is de laatste serieuze neerslag lokaal op 11 april gevallen en zal zeker de toplaag van de bodem gortdroog zijn. Over de afgelopen 3 maanden overigens iets te droog, over de afgelopen 6 maanden normaal).
Daar staat echter tegenover dat de verwachting (ook daar) inderdaad wel nat is; de onzekerheid in acht genomen valt er 40 tot 80 mm te verwachten de komende twee weken (waarbij 55 mm het langjarig gemiddelde is voor de gehele maand mei)
Zolang jij/jullie mooie berichten blijven schrijven mag er persoonlijke (omgevings)perceptie inzitten. Zeker neerslag is eigenlijk nooit mooi verdeeld over het land. Bij het doorlopend neerslag tekort wordt de neerslag van de verdamping afgetrokken. Ben eigenlijk wel benieuwd of onder invloed van het koele voorjaar de verdamping ook later en minder is. Minder door de koelere temperatuur, later door de latere ontwikkeling van de bladeren.
Een deel van de hoosbui die het veld van de Graafschap blank zette, bracht mij 10 mm regen in een lange bui. Mei weer. Goed voor het gras. Nu groener dan groen.
GFS00 nóg “frisser”. Mei dan volgens GFS 10,7 graden vs normaal 13,4.
De Bilt
Vanochtend om 7 uur zat de beagle van mijn dochter al heerlijk te genieten op een muurtje in de zon. Vanochtend een heerlijke strandwandeling in alle rust in Noordwijk gedaan. Nu een stuk drukker en er beginnen stapelwolken te ontstaan.
Flinke klappers in het Westland
(Video lijkt niet door te komen)
Hier nu gitzwart. Ff lightningmaps checken.
Lijkt geen onweer op te zitten. Pittig wordt het waarschijnlijk wel. Net op tijd mijn gras gemaaid haha.
Flinke pitten daar in Zuid-Holland. Buien zijn aanzienlijk doorontwikkeld. Om 16.30 hier bij mij een paar buien. Matige regen maar wel vrij kort. Als je de radarbeelden terugkijkt zie je ze mooi ontwikkelen en wat clusteren.
Niet meer dan een flinke bui hier.
Hier ook weinig ontladingen inderdaad. En slechts -even- aan de voorkant van de buien viel me op. Neerslag des te meer; terwijl het hier nog stevig door druppelt 13 mm, Cabauw 26 mm.
Bijzonder 🙂 Het noorden onder invloed van een koude noordenwind van boven het zeewater, het zuiden in de plensbuien!
En nog even de maxima (voor de buien uit). Ook bijzonder, temeer de aangevoerde (boven)lucht in het zuiden lokaal een graad of 3 lager lag!
Mooi te zien dat in noorden het hele dag fris was. En in het zuiden het afkoeling was door neerslag (en doordat de zon verdween). Voor de buien was het heerlijk weer om buiten te zijn.
Via de app van Jorne.
Tnx man. Super!!
Mooie timelaps Jorne!
Ee komt wel wat aan…..
Niet heel spectaculair.
Wel donker onder het viaduct….
Duidelijke LMG boven Nederland.
Buienlijn trekt nauwelijks noordwaarts.
Lmg?
Lucht massa grens (luft massa grenze)
2 luchtmass’s die botsen in de vrije atmosfeer.
Zie ook de reactie van Leo om 18.59
De fut gaat er nu wel uit. Heeft dat te maken met afnemend temperatuurverschil op de LMG?
Morgen dezelfde situatie als ik de verwachting van KNMI lees.
Over droogte hoeven de meesten ook niet te klagen. Met het vooruitzicht wat er nog gaat vallen komende week……… gaat ie door de bodem……
Ja, hier in Harmelen ging het gisteren aardig los (vanmorgen pas in de regenmeter gekeken. Sinds gisterenmorgen 8 uur is er hier 14 mm naar beneden gekomen. En het is hier dus nat genoeg…
Maar er zijn ook gisteren weer regio’s overgeslagen door Pluvius… en precies die regio’s die nog wel wat neerslag kunnen gebruiken..
“Koud” gaat het niet meer worden, wel fris/koel.
zo is dat @Hans 😉
meeste kans op luchtaanvoer uit NW over N tot NO in die laatste week van mei door die hogedruk op de oceaan:
Een gigantische airco die aan het werk is vanuit N tot NW. Net zoals in de zomer eigenlijk de zeewind die opsteekt op warme dagen. Maar dan in het groot en met een ander mechanisme. Nu zijn het de grootschalige drukverdelingen en bij zeewind is het volgens mij thermiek die daarna zorgt voor aanzuiging van koudere lucht van zee.
….. “Het weer in het voorjaar is grillig en toevallig is het nu een keer koud” ……. zou GH zeggen 😉
Wel “verdacht” stil: zie of hoor GH niet. GfS 06 De Bilt. Oper en Controle houden de “koelte” laag op hoogte.
EC 11,1 en GFS 11,2 vs Gemiddelde 13,4 graden.
Wind blijft maar steeds de noordhoek (NW/NO) opzoeken. Kaarten zouden niet misstaan in de winterperiode. 🙂
Goedemorgen. GFS00 komt net als EC00 met een frisse run. Koel weer kun je wel zeggen. Volgend weekend kans op vorst aan de grond. GFS komt met een maandgemiddelde van 9,7 vs 13,4 graden! Dat zou dan de 4e van de 5 maanden zijn die TE KOUD gaat verlopen dit jaar. Bijzonder? Toeval?
Ongelooflijk, wat een ellende!
En er is ook in geen enkel weermodel enige hoop te bespeuren…
Wanneer houdt dit op!?!?!?
@Skiwi
Haha… overdag iets te fris voor de tijd van het jaar maar een lekker zonnetje maakt veel goed. De luchtdrukverdeling was de laatste jaren (misschien al 10+ jaar) absurd: juist in de zomer de zo gewenste ‘winterse’ luchtdrukverdeling.
De mens went duidelijk snel aan de warmer dan gebruikelijke lente.
Opvallend: ik stap ’s ochtends regelmatig vroeg op de fiets en heb niet of nauwelijks last van al dat vliegende ongedierte.. dat is de afgelopen jaren wel anders geweest.. in de middag bij oplopende temps (15°C+) gaat het dan wel los 😉..
Dit zijn temperaturen voor midden Scandinavië. En hoe langer dit duurt des te kleiner kans op hele hoge zeewater temperaturen en dat is gunstig voor komende winter. Of klets ik uit mijn nek? Maar de titel van dit stuk kon wel eens uitvallen. Zeker voor de kuststreek maar dan moet de constellatie wel goed vallen en daar ziet het nog niet naar uit.
IJstijden beginnen ook met afkoeling voordat de ijsplaat gaat groeien. Misschien noeten we alvast beginnen met enorme wallen in het noorden zodat we niet onder het ijs bedolven raken.
En nu serieus: afhankelijk van hoe de stroming zich komende periode ontwikkelt zou m.n. de kustven zeker het noorden wel eens erg gevoelig kunnen blijven voor de kou van zee. Dat triggert ook juist zeewind als we een warme stroming vanuit zuid of oost hebben. En ook extra kans op forse buien lijkt me.
Nee. Saai is het momenteel allerminst.
Vorig jaar verhuisd naar zo’n 12km westelijker. Wat een verschil qua onweer. In mn oude woonplaats nauwelijks en hier tot nu toe al 5 of 6x onweer gehad. Geen punten waard voor de competitie maar wel onweer.
Heb zitten kijken naar de geografie. Precies in de trekrichting van veel buien had ik op mn oude stek veel natuur (bos, heide, water) en nu veel meer landbouwgebied. Zou dat verklaren waar de buien zich heen ontwikkelen gedurende hun ontwikkeling? Trekken ze naar plekken met meer thermiek bv.?
Misschien warmt landbouwgrond sneller op dan bos en water. Dat zou dan meer thermiek veroorzaken?
Rondom Bodegraven veel water. Dus vaak het onweer via woerden of Waddinxveen/zoetermeer.