Bijzonder fraaie foto vanaf het Texelse strand gisteren, door onze volger Gerard. Mede door veel vocht ook nog in het zand in combinatie met een sterke zonkracht ontstond een mystieke sfeer!
Mogelijk was het juist aan de zuidwestzijde (op de plek van de foto) van Texel iets warmer (of zullen we zeggen minder koud?) dan de maxima die op de (direct aan zee gelegen) omliggende stations Den Helder en Oost-Vlieland registreerden want bij een noord- tot noordoostelijke aanvoer maakt de ligging veel verschil. Al met al toch nog altijd frisjes in die hoek. Wat een verschil met het zuiden. Een combinatie van bewolking en noordenwind!
Vocht in de bodem, het koude zeewater en de noordelijke stroming (elkaar versterkend bovendien) maken dat er ook actueel her en der mist of lage bewolking aanwezig was of is. Bij het opstaan in Rotterdam pakte ik er nog net wat van mee; inmiddels zonnig hier. Op enkele honderden meters hoogte is de stroming al oost op het moment; in combinatie met de het snel(ler) opwarmende binnenland is het snel gedaan met die grootschalige wolkenpakketten. Of het op de Waddeneilanden en op zee vandaag ook lekker lukt is nog even de vraag.
Het hogedrukgebied dat zich nu nog ten noordwesten van onze regionen bevindt vormt zich vandaag en morgen om tot Scandi-hoog, met een uitloper over Denemarken en het uiterste noorden van Duitsland. Dat is goed nieuws voor zelfs de kuststreek: droge oostelijke aanvoer! Toch kan in een smalle (oostelijke) kuststrook van de Waddeneilanden en Noord-Holland de temperatuur nog altijd iets achter blijven. Wel heb ik het vermoeden dat de hierboven geprojecteerde temperaturen voor morgen daar iets onderschat worden door de roosterpunten die (deels) boven het water liggen. Hoewel als we hoed kijken: die lage waardes juist pal boven zee. Texel zelf ziet er bijvoorbeeld toch een stukje warmer uit. Overigens heb ik gekozen voor het HARMONIE model: bij de gunstige instralingsomstandigheden lijken de overige modellen de middagtemperaturen alweer 2 tot 3 graden te gaan onderschatten. Verder valt op dat delen van Zuid-Holland, Noord-Brabant, regio Antwerpen en het Ruhrgebied er relatief warm uitspringen. Als ik het goed zie hangt het deels samen met wat berekende middelbare bewolking, maar het lijkt er ook op dat het stadseiland (“UHI”) effect hier in dit model mooi meegenomen wordt.
Dinsdag en woensdag zullen nog wat warmer gaan verlopen. Op één van die dagen -ik denk woensdag- zal De Bilt waarschijnlijk de eerste zomerse dag van dit jaar registreren. Wat daarna gebeurt is nog altijd enorm lastig te zeggen! Deze kaart voor aanstaande woensdag is een hele korte maar illustratieve samenvatting daarvan. Twee lagedrukgebieden op hoogte in de atmosfeer (“hoogtelaagjes”). Een op de oceaan vanuit het westen naderend, één tegen de stroming in vanuit het oosten. Zo goed als onmogelijk te zeggen wat die (met elkaar) gaan doen. De verschillen tussen de modellen en tussen de runs onderling zijn dan ook enorm. Eigenlijk al vanaf woensdag; zeker voor wat betreft de koers en uitdieping van de laagjes.
Vergelijken we bijvoorbeeld aanstaande donderdag: het EC-model doet dan nog maar krap 20 graden voor het midden van Nederland, het GFS 26! Vrijdag in beide modellen weer zomers, zaterdag enigszins omgedraaid met dan weer 27 graden in het EC-model.
De ensembles laten het dan ook mooi zien. Met in de EC-pluim de operationele run van enigszins onderin op donderdag naar pal bovenin op zaterdag.
En in zekere zin omgekeerd in het GFS-model. Ook de neerslagverwachting is daarmee uiteraard onzeker. hoewel er al met al niet heel veel verwacht wordt kunnen de verschillen lokaal groot zijn.
Open deur eigenlijk want ook in andere media alweer uitgebreid aan bod gekomen en ergens spreekt het wellicht voor zich maar het kan vanwege de variatie toch niet ontbreken in de verwachting eigenlijk: sterke zonkracht. Vanaf morgen voor midden-Nederland op de meeste dagen tegen de 7 uitkomend. In het noorden doorgaans iets minder, in het zuiden iets meer. Goed op huidverbranding letten dus! Lees hier nog eens terug hoe het zonkracht-getal tot stand komt en wat dat effectief betekent.
Over neerslag gesproken: even is de nul aangetikt qua tekort! Actueel alweer een omslag? Geen idee -zie de onzekerheid- maar het zou natuurlijk zo maar kunnen.
Het neerslagtekort is vooral een indicator voor de toplaag van de bodem ten behoeve van met name de land- en tuinbouw. En geeft dus maar een deel van het droogtebeeld weer. Andere manieren om er naar zijn het grondwaterpeil, de som aan neerslag en, zoals hierboven, het neerslagoverschot. Die telt wel door als de nul gepasseerd wordt. In de animatie de actuele stand, het langjarig gemiddelde en de afwijking daarvan.
Mei was bijzonder nat (landelijk de derde plaats), de lente koud, maar niet extreem koud. Dat laatste vooral door de maand maart die (NB volgens het nieuwe langjarige gemiddelde, 1991-2020) normaal verliep. Opmerkelijk was echter de langdurig aanhoudende kou in zowel april (15e plaats sinds het begin van de metingen) als mei (23e plaats). Samen genomen vormen ze wellicht de koudste sinds 1941. Hoewel het nog altijd spannend is; het verschil met 1956, 1962 en 1973 is bijzonder gering. Meer overzichten en interessante cijfers zijn op rij gezet door Weeronline, Weerplaza en weer.nl. Daar las ik overigens ook een artikel over de opwarming van de aarde die uiteraard doorgaat ondanks de te koude periode in toevallig ons deel van de wereld. In de basis helemaal mee eens -geen speld tussen te krijgen- maar jammer is wel dat ook aan deze kant van de te gepolariseerde kampen nuance ontbreekt en dingen zelfs overdreven worden. Zo wordt bijvoorbeeld gesteld dat de lente niet eens de top 30 van de koudste haalt. Klopt en voor een deel is de opwarming inderdaad de oorzaak. Zie bijvoorbeeld ook het feit dat er ondanks de aanhoudende kou geen datumrecords gebroken zijn. Maar voor een deel toch ook weer niet. Enerzijds dus die normale maartmaand als oorzaak daarvan, anderzijds de bepaald niet koude voorgeschiedenis. Zie het lijstje hierboven: doorgaans (en logischerwijs) vonden de koudste lentes plaats in jaren waarin ook de winter erg koud was. Los daarvan kan de versnelde opwarming van de laatste decennia (en dus korte meetreeks) juist in onze regio’s deels samenhangen met toevalligheden zoals de luchtdrukverdeling en droogte. Laten we het hopen en afwachten; misschien meer spektakel de komende jaren?
Afgelopen nacht waren de eerste lichtende nachtwolken van dit seizoen zichtbaar aan de noordelijke horizon, ook was er zeevonk te zien langs de kust. Fraaie foto!
Foto van Abdelhamid Attaghzaoui#zeevonk#lichtendenachtwolken#NLC pic.twitter.com/pvwGUOwdZp
— Leon (@LeonEikenaar) May 30, 2021
Getriggerd door berichten op spaceweather.com en weerplaza besloot ik al eerder de lichtende nachtwolken weer eens te benoemen. En kijk eens aan: precies afgelopen nacht zijn de eerste gespot! Het zou een actief seizoen kunnen worden lezen we in de artikelen. Het is een feit dat ze de laatste jaren toenemen in aantal, omvang en frequentie van voorkomen. Veel oorzaken worden her en der genoemd maar veel is volgens mij nog onzeker. In het artikel van Weerplaza zitten overigens twee onjuistheden naar mijn idee. Ten eerste de actuele temperatuur op de hoogte van het voorkomen van de wolken (rond 83 km hoogte in de atmosfeer). Die is, na een koude periode, nu niet meer extreem maar redelijk gemiddeld. De aanwezigheid van (meer) water dan gemiddeld lijkt wel een bepalende factor te kunnen zijn.
De tweede niet geheel juiste opmerking betreft de tip omtrent het beste moment om ze te kunnen zien. Dat is niet per definitie “in de periode tussen een half uur na zonsondergang en een half uur voor zonsopkomst naar de noordelijke hemel kijken om lichtende nachtwolken te spotten.” Hoewel met het (mogelijke) toenemen van de intensiteit het venster wel breder wordt geldt over het algemeen: zichtbaar wanneer de zon tussen de 6 en 16 graden onder de horizon staat. Bij een hogere stand is het nog te licht, bij lager worden ook die hele hoge wolken niet meer aangelicht. De zes graden wordt bereikt op het moment dat de nautische schemering invalt; ruwweg zo’n drie kwartier na zonsondergang. Juist op en net na dat moment en in de ochtend uiteraard andersom de grootste kansen! Bij genoeg intensiteit langere gedurende de nacht; rond de langste dag staat de zon zelfs zo weinig onder de horizon dat het theoretisch de gehele nacht zou kunnen. Kenmerken van de lichtende nachtwolken zijn dat het nacht is (donker dus), ze door o.a. de hoge windsnelheden op die hoogte (soms tot 700 km/uur!) vaak snel van vorm veranderen en bovenal kenmerkend blauwwit van kleur zijn. Zoek ze overigens daar waar de zon (onder de horizon) staat: aan het begin van de nacht in het noordwesten, aan het eind van de nacht in het noordoosten.
Wij mogen weer omdat we 2 keer gevaccineerd zijn🎉 We rijden vannacht.Is er nog mist te verwachten in duitsland? Het is een beetje noodzakelijk reizen omdat we ons chalet verkocht hebben(werd te groot)maar er komt gelukkig een appartement voor terug. Komende maanden puinruimen en inpakken😅
Ha Joke. Ik schrok al. Blijf je wel in Riederalp met ongeveer eenzelfde prachtig uitzicht?
En nu eerst de verkoop regelen en het appartement op orde brengen?
Van de winter het in de stille verkoop gezet, was in 3 weken weg. Overdracht pas 1 okt. Dus rustig aan in deze coronatijd. We verhuizen van West naar Midden Riederalp met ook een mooi uitzicht🎉TZT de foto’s, maar verlopig van ons vertrouwde plekje😎
Dus als het “meezit” vindt de verhuizing plaats vòòrdat de sneeuw valt 😉
Mooi bericht Leo. Wordt spannend komende dagen. Enerzijds om de lichtende nachtwolken te kunnen zien maar ook hoe het weer zich ontwikkelt. De spreiding in de pluim is enorm. Mijn gevoel zegt dat het wel eens mee kan vallen met de warmte. Maar dat gaan we zien.
De bovenlaag van de grond droogt ondertussen goed uit. Maar na een schoffelbeurtje zie je dat een paar cm onder de grond nog voldoende vocht zit. Ook op de zandgrond hier in mn achtertuin. Wel mag er van mij regen vallen om alle pollen uit de lucht te spoelen. Las dat we een pollenbombardement vanuit Duitsland over ons heenkrijgen met de oostenwind. Zit ik met mijn hooikoorts niet op te wachten.
Wat een heerlijk (bbq)weer vandaag. Mag zo even blijven, hoeft niet warmer. Kon wel eens een lange warme en (nagenoeg) droge periode worden de komende weken met veelal wind uit N tot ZO.
EC00 t/m woensdag vrij warm met wind uit O, kans op een afstraffing donderdag en vrijdag, daarna wind naar N/NO. Mooi gemiddelde temperatuur.
Afstraffing in de zin van buien @Hans?
Yep vanuit het zuiden en mss wat vuurwerk erbij.
Duurde even maar nu is de zon er. Toch na een mooie zonsopkomst lage bewolkjng gehad.
Oper GFS06 komt met voortzetting van het mooie weer, ScandiHoog, wind veelal O tot ZO, dus nog warmer en volgend weekend misschien de 30er.
Heerlijk Hans,
Laat die 30 graden er maar in blijven tot september
Mooi bericht Leo en heel leuk om mijn foto bij het bericht terug te zien. Het blijft spannend hier op Texel hoe het weer dagelijks uitpakt. Gisteren was heel mooi en vandaag was er weer van die lage bewolking in de ochtend. Op vrijwel het hele eiland was het vanmiddag weer warm behalve pal aan de Noordzeekust waar het mistig bleef. Op de foto de baai van de slufter met rechts de mist en de Noordzee. In een duinpan is het goed toeven maar de zee is wel heel verfrissend.
Herkenbaar. Maar wat een lekker eiland hè?
Heerlijk!
Een heerlijk eiland inderdaad. Ik kom er al vele jaren met plezier. Vandaag is het strakblauw vanaf de ochtend en het ruikt lekker naar gras want alle boeren zijn aan het hooien.
Het beste van twee werelden! NL, zee strand en duinen en in CH de bergen en alpenweiden.
Wel vind ik het klimaat in Riederalp prettiger. Hoewel de afgelopen tijd hier het ook niet best was net zo als in NL.
Hier was het ook te koud en te nat. Wel elk nadeel heeft zijn voordeel……nog prachtige besneeuwde toppen.
Wow wow wow.
Prachtfoto met die mist. Vandaag oplopende temperatuur door wind uit O/ZO.
Mooi Joke. “Krijgen wij” zoiets ook weer te zien vanaf oktober? Hahaha…. 😉
Mei 2,2 C onder normaal verlopen, de 4e maand al dit jaar die er onder is gedoken.
Lokaal is zit daar nog wat nuance in, las ik op: https://weerstatistieken.nl/lelystad
….het is hier al dit hele jaar kouder dan ‘normaal’.
Maandgemiddelde temperaturen
Normaal 2020 2021
Januari 3,6 6,2 3,2
Februari 3,9 6,9 3,6
Maart 6,5 6,5 6,3
April 9,9 10,6 6,6
Mei 13,4 12,9 11,1
………jammer dat de opmaak niet lukte, nu is het lastig leesbaar……
Correct en scherp! Verder naar het noorden toe worden de verschillen nog groter. De afwijkingen zijn voor het grootste deel ontstaan tijdens de warmere periode’s (ook bv eind februari).
Terschelling bv:
Haha, het KNMI is het in zekere zin met je eens Hans. Ik niet helemaal trouwens. Dat zo. Eerst deze dus. Overigens maar weer eens het vermelden waard: het KNMI plaatst eea over het algemeen nog het beste in het juiste perspectief. In mijn bericht haalde ik al aan dat bv weer.nl hard schreeuwde dat het allemaal wel meeviel (de lente was helemaal niet koud: niet in de top 30, niet extreem, enz.)
Meimaand: https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/maand-en-seizoensoverzichten/2021/mei
Lente: https://www.knmi.nl/nederland-nu/klimatologie/maand-en-seizoensoverzichten/2021/lente
Mbt April mei gecombineerd dus de 4e plaats sinds 1901. Ik doe nog wel een toevoeging: koudste sinds 1941.
Anderzijds: (met slechts een minimale afwijking) verliepen januari en maart feitelijk vrijwel normaal en was februari zelfs aan de zachte kant. Met NB de nieuwe (sterk opgewarmde) normaal (1991-2020) als referentie.
EC00 laat de zomer nog wel even doorgaan.
Donderdag en vrijdag kans op enkele (onweersbui).
T/m zondag:
Maandag “beetje” regen voor onze belgische vrienden 🙂
Frederic kan vast zandzakken voor de deur leggen. Absurde berekening. Stilhangende buien? Enorm onweer? Zeg het maar….
Goed voor de waterstand van de Maas. 😉
Pluim geeft redelijk wat neerslag.
12 mei schreef Frederic er al eens over… zonnig (droog) versus de te koude Noordzee:
Nieuwste EC ziet er vanaf volgende week gewoon weer volgas zomers uit 🙂
Hmmmm, zeker niet slecht.. droog en zon maar wel met kansen op wind uit noordelijke richtingen.
‘Leg’ je het ECMWF over GFS op 240 uur dan is er een kans op een verkoeling naar normale temps voor de tijd van het jaar.. maar dat is dan pas voor volgend weekend..
Vandaag dus de 1e zomerse dag voor De Bilt. Het was nog even spannend; lang hing het -net als op 9 mei- op 24.9 graden maar om 15.50 uur werd het even 25.2 graden. Niet dat het veel had uitgemaakt; anders was het morgen wel gebeurd. Verbluffend overigens hoe goed de HARMONIE modellen er klem bovenop zaten. Zowel landelijk als lokaal, zowel qua maxima als het tijdstip waarop die bereikt zouden worden (rond 4 uur) Inclusief o.a. de warmte in hoek van Holland. En ook het draaien van de wind in het uiterste noorden van oost tot zuidoost naar noordoost rond 4 uur. Hoewel o.a. het KNMI daar wel over sprak is dat laatste niet echt een “zeewind-effect” volgens mij maar meer “gewoon” het gevolg van het veranderen van vorm van de uitlopers van het Scandinavische hogedrukgebied. Eerder “wind van zee” dus 😉
Morgen zal het waarschijnlijk niet anders zijn dan dat HARMONIE prima presteert. In de zuidelijke helft van NL 27 tot 28 graden, zeer lokaal en in België wellicht 29 graden.
Hmm, aanvulling nu ik nog even naar de temp. op het 850 hPa-vlak en de (zwakke) wind kijk: meer nog dan vandaag maakt zuidelijk (NL) Brabant en een deel van België kans op de hoogste maxima; grotere verschillen lijken me mogelijk. Misschien ook op wel wat uitgebreidere schaal die 29 graden..