Snel naar

Overlast door paasvuren lijkt alweer mee te vallen, fraai lenteweer lage landen houdt aan maar onbestendig in het zuiden

Een fraaiere openingsplaat had ik me niet kunnen wensen toch? Met de groetjes van Joke vanuit Riederalp. Dank je wel! Komende dagen geleidelijk aan wel wat verandering in de Alpen; kijken we straks nog even naar.

Op de radarbeelden zien we dat een groot deel van West-Europa zonovergoten is. Slechts aan de zuidflank van een hoogtetrog over Ierland (daar veel regen; lokaal kan zo’n 30 mm vallen vandaag) een band met significante bewolking die zich ver zuidwaarts uitstrekt. En tussen Bordeaux en de Pyreneeën lijkt me een flink veld zeemist binnen gewapperd te zijn. Overigens valt me nu op dat er zo te zien (in de lagere delen) nog maar weinig sneeuw ligt in de Alpen?Uitgesproken slecht is het in het zuidoosten van Europa. Samenhangend met een zeer omvangrijk en complex lagedrukgebied valt daar de komende 48 uur op uitgebreide schaal 30 tot 50 mm (lokaal meer) neerslag. Bij zeer gematigde middagtemperaturen; veelal is het met 10 tot 15 graden wel gedaan. In het noordelijke deel van de Balkan zal de neerslag boven de 1000 tot 1200 meter deels in de vorm van sneeuw vallen en nog wat verder naar het noorden (polen, Oekraïne, Rusland..) lijkt wat kans op natte sneeuw tot op zeeniveau te bestaan. Alleen op wellicht het zuiden van Sicilië, Kreta, Cyprus en diep in Turkije is het beter toeven. Er zit vooralsnog maar weinig beweging in; pas dinsdag trekt het één en ander langzaam oplossend naar het oosten weg. Het zuidwesten van Spanje tikt vandaag de 30 graden even aan maar daar zal het komende week ook weer een stuk minder zijn.

Vanaf morgen feitelijk al. Een nieuw omvangrijk lagedruksysteem vormt zich en trekt komende week dwars over de Middellandse zee. Onbestendig zal het daardoor nog zijn en blijven in het grootste deel daarvan.

Omstandigheden die in de lage landen gunstig lijken te zijn voor smog / hoge fijnstofconcentraties door de paasvuren in Duitsland en het oosten van Nederland met een krachtig hogedrukgebied in onze omgeving? Half Nederland alweer -onterecht, waar ik zo op terug kom- in paniek vanwege de uitgegeven alerts. Vooropgesteld: net als bij de waarschuwingscodes van het KNMI ben ik absoluut van mening dat wanneer aan de gestelde criteria voldaan wordt de waarschuwingen en de daaraan gekoppelde adviezen zonder meer terecht zijn. Echter; relatief vaak blijkt het bij de door het RIVM uitgegeven waarschuwingen nogal mee te vallen; worden de criteria bij lange na niet gehaald. Beetje kort door de bocht (wellicht heb ik niet genoeg kennis) om naar de oorzaken of redenen te gissen maar twee liggen op mijn lippen. Ten eerste zou het zo kunnen zijn dat ook bij het RIVM de kennis te gering is, het verwachtingsmodel niet geheel op orde is of men het met de criteria niet zo nauw neemt. Ten tweede (redelijk bot misschien..): men is blij ook weer eens wat te kunnen roepen; aandacht.

Met in relatie tot het eerste: een nogal ambtelijke organisatie. Met de Pasen niet aan het werk. De publicatie van het bericht was afgelopen donderdag en blijft vrolijk staan. Slechts aan de geautomatiseerde data zien we dat er zo goed als niets aan de hand is. Actueel géén stookalerts.

Ook de afgelopen dagen niet. Deels kunnen we dat hier fraai zien: juist in het oosten de grootste zichten én vorst op waarnemingshoogte. Vlak boven de grond (ook elders) een dikke vier graden vorst zelfs. Iets wat bij veel smog = aerosolen = weinig uitstraling precies tegenovergesteld zou moeten worden verwacht.

Old-school maar voor vele doeleinden nog steeds (mijn) mooiste samenvattingen: die van NOS-teletekst. In één oog opslag: de luchtkwaliteit(index) is eerder beter dan slechter dan je onder de huidige omstandigheden zou verwachten. Nota bene levert de concentratie fijnstof nog de minste bijdrage. Ozon (zoals gebruikelijk ook onder de omstandigheden) de meeste. Die via diverse chemische (tussen)reacties voornamelijk ontstaat uit de uitstoot van de fossiele processen van het autoverkeer en de industrie.

Uitgesplitst ziet dat er zo uit (de hoogste waarde levert de index). Vooralsnog nergens de geroeptoeterde kwaliteit onvoldoende of slecht. Wel staat de onvoldoende (voor stikstofdioxide en ozon) nog in de verwachting voor morgen maar ook dat is dus maar weer afwachten; grote kans dat ook dat weer mee gaat vallen.

Veel meer (realtime) informatie kunnen we -voor allerhande stoffen- checken op luchtmeetnet.nl. Let op de legenda: t.o.v. teletekst is het groen hier geel en geel oranje. Vrijwel nergens dus buitensporige waardes. De oranje bolletjes (bij Arnhem) en het rood bij Breukelen hangen op de snelwegen A12 respectievelijk A2. En kan ik overigens niet helemaal duiden. Het rood bij Breukelen lijkt op een overschrijding van enkele dagen gelden in de fijnstofconcentratie, de oranje bij Arnhem evenzo maar dan voor (nota bene) het ook vooral industrie en verkeers-gerelateerde stikstofdioxide. Zo lijkt het toch dat het kaartje niet geheel up-to-date is. Bij aanklikken van de bolletjes wel real-time-data!

Oorzaak? Naast het al genoemde mogelijk falen van de modelberekening die het RIVM hanteert (ik weet niet exact waarop die gebaseerd maar los van interpretatie zal dat waarschijnlijk toch deels de ECMWF-verwachting zijn) als atmosferische omstandigheden wellicht dat er net genoeg wind staat in combinatie met de droge lucht waardoor er weinig neerslaat én het snel verwaait. Hoe dan ook vooralsnog onterecht paniek zoals ik al stelde. Ik kan en wil niet oordelen over de mogelijke hinder / overlast / schade voor mensen die hier gevoelig voor zijn omdat ik er a. niet genoeg kennis van heb en b. zelf geen last van heb maar nogmaals: actueel is één en ander NIET van toepassing.

Hoe gaan we verder? Ook morgen een fraaie paasdag. Mogelijk wel iets meer hoge bewolking. Daarentegen nog minder wind dan vandaag. Wanneer die (zwakke aflandige wind) in de loop van de middag zelfs zo goed als helemaal wegvalt schuilt daar wel een enorm gevaar voor het ontstaan van wind vanaf zee. Heel diep landinwaarts zal die waarschijnlijk niet reiken en daarom niet zo héél goed zichtbaar op de kaarten maar het Harmonie laat het toch aardig zien. Direct aan de stranden kan het effect nog wel eens wat groter zijn dan wat hier getoond wordt. De De hoogste temperaturen in eerste instantie net als vandaag overigens voor juist het zuidwesten berekend (wat actueel overeenkomt met de werkelijkheid!). Dat hangt voor het grootste deel samen met de warmste lucht hogerop in de atmosfeer, vandaag vooral boven ons land, morgen meer in de aanvoerrichting.

Zie hier nog even de opmerkelijke windsprong en vervolgens het verschil kust / binnenland!

Het bijzonder fraai voorjaarsweertje houden we waarschijnlijk nog wel even vast! Met een op basis van het huidige EC-ensemble tot in het volgend weekend vrij hoge voorspelbaarheid. Maxima veelal tussen de 15 en 20 graden (let wel; die worden hier niet geplot; de hoogste waarden niet rond 14 maar rond 17 uur), bij een meest zwakke tot matige oostenwind.

Met zeker de eerste dagen ook nog eens veel zon. In bovenstaande pluim de hoge (cirrus) bewolking weggelaten.

En nogmaals de temperatuur, middels de wat beter zichtbare uitsplitsing. Ná volgend weekend neemt de onzekerheid met name daarin flink toe. En nemen de neerslagkansen iets toe maar lijkt het het algehele beeld toch droog tot vrij droog te blijven.

Voor de Alpen is het beeld iets anders: in de loop van morgen zal het vanuit het oosten meer gaan bewolken en op dinsdag gaan sneeuwen. Eén en ander hangt samen met een hoogtelaag dat zich iets ten noorden van het eerder beschreven grondlaag boven de Balkan bevindt. Het draait “retrograad” (= tegen de stroming in) van oost naar west.

De uitgebreide sneeuwval die ik in mijn vorige bericht voorzichtig beloofde is wat verdampt. Wat er aan interessante hoeveelheden gaan vallen zal vooral voor de oostelijke Alpen bestemd zijn. Het goede nieuws is wel dat de sneeuwgrens bijzonder laag zal komen te liggen: maximaal op zo’n 1400 meter aan de westelijke zijde van het neerslaggebied tot 800 meter of lager in het oosten! Misschien vanaf volgend weekend (met het toenemen van de onzekerheid!) weer wat sneeuw voor de Zwitserse en Franse Alpen maar hier lopen behalve de ensembles ook de hoofdberekeningen van de diverse modellen al ver uiteen.

Tot slot van dit bericht een korte blik op met name Zuidelijk Afrika. Vast meegekregen in het nieuws: er is vooral in de provincie Kwazulu-Natal (Durban en omgeving) heel veel regen gevallen met enorme schade en slachtoffers tot gevolg. Voor de komende 48 uur staat er opnieuw heel veel neerslag in de verwachtingen. Op deze wel zeer grofmazige kaart kunnen we de details natuurlijk niet goed zien maar zeker op de grens met Mozambique zal op grote schaal 100 tot 150 mm vallen. Tussen een standvastig hoog ten zuidwesten van het Afrikaanse continent en een laag bivakkerend zo rond de grens met Zuid-Afrika en Mozambique een (immers op het zuidelijk halfrond) oostelijke stroming van over de warme (het zeewater zo’n 25 graden nu) Indische oceaan. Opmerkelijk is dat er ook hier maar bijzonder weinig beweging in de atmosfeer zit; de systemen hardnekkig zijn.

Ook in delen van Australië zagen we héél véél regen. In breder perspectief, hoe komt het? Voor een groot deel moeten we het -immers tekort aan data door onder meer historisch gezien korte meetreeksen- op toeval en / of nog niet verklaard houden. Los daarvan en op kortere schaal zijn er mogelijk verbanden met het aanhouden van La Niña. Zelf ben ik daar niet genoeg over ingelezen maar ik citeer graag het artikel van weer.nl dat in de reacties werd aangedragen door Joalie. Verder is het toch goed denkbaar dat we hier het gezicht van de (al dan niet / deels antropogene) klimaatsverandering zien zoals we die al eerder bespraken: het opschuiven van de klimaatsystemen- en zones, het opschuiven de straalstro(o)m(en) en de geringere stromingen door de geringere verschillen in temperatuur tussen polen en evenaar. Via bovenstaande tweet gaat het het KNMI daar verder op in. Lees door tot en met de laatste a!linea; merk de onzekerheid op. Fijne paasdagen allemaal!

Edit (15.00 uur):

Inmiddels is er toch een stookalert afgegeven door het RIVM. Onverminderd zijn de concentraties echter nog laag en ver beneden de criteria onvoldoende / slecht.

Leo
Author: Leo

29 comments

  1. Mooi bericht Leo!
    Voelt een beetje als een tussen seizoen nu voor mij. De winter soort was in maart gedaan, een winter hebben we hier niet gehad en echt zomers wil het ook niet worden.
    Nog 2,5 mnd voordat de zomervakantie weer begint, en daarna weer aftellen naar de winter😉

    Dat kaartje over die regenval in z-Afrika… wat verklaard die merkwaardige regen stralen naar de oost kust van zuid Amerika? Ziet er bijna onnatuurlijk uit.

    1. Wat bedoel je precies Martijn? De min of meer halve cirkels zo ongeveer over het midden van de Atlantische oceaan of de enorme hoeveelheden regen zeg maar vanaf het zuidpoolgebied zich uitstrekkend tot ten noorden van Rio? Het eerste durf ik niet met zekerheid te zeggen maar mijn beste gok is dat dat te maken heeft met de gebrekkige resolutie van het model in dat gebied. Het tweede hangt samen met -ook daar alweer- een bijzonder hardnekkig en omvangrijk koufront i.c.m. hoge zeewatertemperaturen; op de oostkust van Brazilië zo’n 28 graden!

      1. Die lange rechte streep naar de kust ten noorden van RIO inderdaad @Leo. Neerslag lijkt aan de kust te intensiveren aan de keur van het signaal te zien

  2. Fraai bericht zo even. Misschien moet het RIVM eens kritisch nadenken over de kwaliteit van hun modelberekeningen in brede zin. Gelukkig wordt er nu niet zo zwaar op ingezet

  3. Eerder hadden we het meermaals over de hoeveelheid zonneschijn in met name maart en werd hier in de reacties (door GBJ) de terechte vraag gesteld waarom bij een op het oog maximale duur per dag toch nog vrijwel altijd een klein uur “mist” ; vooral in de 1e maart-decade viel dat enorm op. Ook gisteren was dit weer het geval: 13.2 uur gemeten waar 14.0 het maximum zou moeten zijn. Ik was en ben nog van plan die vraag uit te zetten bij het KNMI maar bij toeval gaf buienradar gisteren in dit artikel een (deels onbevredigend) antwoord. Ik moest -en moet- het antwoord schuldig blijven omdat a. de (huidige) manier van meten (middels een omrekening vanuit de gemeten hoeveelheid globale straling) theoretisch niet moeilijk is, altijd werkt én te kalibreren moet zijn, en b. omdat dit de richtlijnen van de WMO (World Meteorological Organization) zijn!

    Toch zegt het artikel van buienradar:

    zon

    Ik kan er met mijn pet niet bij dat dit (bij een juiste opstelling van de apparatuur) het geval zou zijn en/of dat hiervoor niet te corrigeren valt.

    Overigens hier nogmaals de toelichting van het KNMI op de manier van meten. Er wordt sinds 1992 op de huidige manier gemeten, waarbij ook het verschil in meting en (vergelijkende) resultaten wordt uitgelegd.

    Slotsom is vooralsnog dat het idee van GBJ niet eens zo slecht is; nauwkeuriger is de stopwatch 😉

    1. Leuk dat je er zo induikt Leo. Ben benieuwd naar de reactie van het KNMI. Kan me haast niet voorstellen dat de uitleg op buienradar juist is.

  4. Ik wil graag vanmiddag m’n BBQ eens flink opstoken……. Laten roken 😉 Benieuwd of ik een BOA op de stoep krijg…….. Wat een gezeur met die stookalert, terecht of niet……… Denk dat ze eerder in de war zijn met de droogte, dus kans op brandgevaar.

  5. En nog een discrepantie dan maar, ik ben wel lekker bezig he 😉
    Op bijgaand kaartje (en in dit artikel) rept Wetteronline over een zonkracht van 5 (noorden) tot 6 (zuiden) in Duitsland, terwijl we voor de Benelux (op vrijwel gelijke breedtegraad) (op basis van de TEMIS / KNMI / ESA / ECMWF modelberekeningen) niet verder komen dan 3.6 in het noorden tot 4.4 in het zuiden.En inderdaad, daar gekeken komen Bremen en Berlijn niet verder dan 3.6 resp. 3.9 en Frankfurt 4.2! Een in absolute waarden uitgedrukt én in relatie tot mogelijke zonnebrand een enorm verschil. Ook hier valt dus nog wel het één en ander aan te nuanceren / verbeteren 😉

      1. Maar die is van het RIVM… Vind de Duitse bron veel, veel betrouwbaarder dan hoor 😉 Eigenlijk is alles betrouwbaarder dan het RIVM.

        1. Het zijn niet jouw vrienden daar als ik je opmerkingen zo lees @Jannes.

          Bij alle voorspellingen is het zo: gebruik je eigen verstand en inzicht.

          Mooiste vind ik altijd de buienrader +1u en +3u. Hele volksstammen gaan de boot in als die voorspelling niet klopt. Maar het is geen voorspelling maar het doortrekken van de 3u ervoor. Gewoon een programmeur die een middagje heeft zitten tweaken. En hoppa: buienradar weer x-aantal meer hits = inkomsten.

          1. Nou daar ben ik t niet mee eens. RIVM doet dit op onze kosten. Dus als je in december zegt dat we allemaal dood gaan en in januari blijkt zelfs het laagste scenario niet uit te komen, dan rectificeer je dat op zijn minst. Daarna ga je evalueren hoe het komt dat je er zo vaak compleet naast zit en wacht je met iets nieuws naar buiten brengen totdat er iets veranderd ofzo…

            Nog niet te spreken over dat hier mensen nodeloos door hebben geleden…

  6. Mooi bericht Leo! Dit was heerlijk leesvoer.

    Betreft die KNMI waarschuwing. Zou het niet kunnen zijn dat er een paar mensen tegen paasvuren zijn, en dat zo’n soort bericht ook een stukje stemmingmakerij is ? En dan over een paar jaar dan paasvuren verbieden ?

      1. Ongeveer van Drenthe tot en met de Achterhoek; zo ongeveer waar vroeger de Saksen woonden;)

        Hier in de buurt (Twente) heeft soms iedere buurtschap van een paar boerderijen zijn eigen fik. Biertje erbij.

    1. Hetzelfde als met vuurwerk dus….dat geeft tijdelijk flinke fijmstofconcentraties. Ideaal voor o.a. mist en funest voor mensen met astma e.d.
      Ik kan me de nieiwjaarsnacht ergens rond 1996/1997 nog herinneren dat de mist zo dicht was dat je niet eens 5 meter zag. Nog nooit meegemaakt zeg. Zelfs de oprit naar ons woonerfje was niet te zien tot je er echt voor stond. Enorm gevaarlijk
      maar zo extreem dat het bijblijft. Dat is met veel weer. Zonder extremen onthoudt je het niet.

      Fel onweer. Kou. Stortbuien. Storm. Lichtende nachtwolken. Hittegolf. Etc.

  7. Verandering in de lucht, rolwolken vanuit het oosten uit Italie. Hier hoogseizoen van de bouwvakkers begonnen en opruimen van de skipistes. Wandelpaden klaarmaken voor het komende zomerseizoen. Revisie van alle kabelbanen, al met al genoeg te doen……

    1. Lijkt wel een soort diepgevroren stikstof waterval daar in de verte, echt prachtig! Je hebt een permanent en ongekend mooi schilderij daarboven Joke, dat geen dag hetzelfde is en dus ook nooit verveeld. Heerlijk dat we daar een glimp van mee mogen pakken via jouw foto’s.

  8. Mooie foto. Dat zijn geen rolwolken Joke maar een föhnmuur. Je zit tegen de hoofdkam aan, aan de noordkant, en aan de zuidkant is de lucht veel vochtiger. De wolken drukken tegen de hoofdkam en dalen aan de lijzijde van de bergen ( de achterkant van de berg) En omdat dalende lucht uitdroogt ziet dat er idd uit als een rolwolk. De wolken lossen op aan jouw kant van de hoofdkam..

    1. Haha je hebt helemaal gelijk, kon even niet op het woord föhnmuur komen😅

  9. Over 1,5 week gaan we nog een weekje Valtho doen. Iemand hier al ervaring met Dutchweek en skien daar begin mei? Best gekke gedachte dat we hier in korte broek lopen en daar weer in de sneeuw.
    Op de pistekaart staan nog behoorlijk veel pistes en liften open dan, dus zal best aardig zijn (in de ochtend).

  10. ben er diverse keren geweest in dutchweek heb alles meegemaakt 20 gr en papsneeuw maar ook wel kettingen om moeten doen op terugreis duskan alle kanten op tot les munieres was alles groen en dan ga je de bocht om en kom je in witte wereld heel apart

    1. Lijkt mij ook inderdaad. Ook weer niet te vergelijken met zomerskien op de gletcher denk ik.
      De komende dagen gaat er nog een beetje sneeuw vallen, dus echt heel slecht zal het er niet zijn. En natuurlijk alle feesten die worden georganiseerd. Ben benieuwd hoe dat is, ga met vrienden en mijn zoon van bijna 18, dus zal vast wel een veldslag worden.

  11. Opgestaan met een leuk zonnetje en weinig wind. De wind is er nog steeds niet maar de wolkenvelden wel. Althans hier in het oosten.

    1. Wind is er hier genoeg. Aardig briesje. Geef mij nu maar neerslag. De pluim laat echter weinig aan de verbeelding over: voorlopig vrijwel droog.

    1. Mooie plaat. En mooie berg. Afgelopen zomer stond ik volgens mij op dat stenige puntje links van het grote besneeuwde deel. Kan niet precies zien vanuit welke hoek je hier de foto hebt gemaakt.

Comments are closed.